Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podobniejakwciąguostatnichkilkudziesięciulatdefinicjazdrowiapsychicznegoule-
gałazmianom,takiwspółcześnierozumianachorobapsychicznaodnosisiędotakiego
stanu,którywpływazarównonapoznanie,emocjeizachowanie,np.schizofrenia,
depresjaczyautyzm.Zwracasięprzytymrównieżuwagęnafakt,żeobecniefunkcjonu-
jącekoncepcjezdrowiapsychicznegozawierająznaczniewięcejinformacjiniżdawniej,
comożnarozumiećjakostopnioweprzechodzeniepomiędzymodelemskoncentrowa-
nymnadiagnozieabardziejholistycznympodejściemdozdrowiaczłowieka.Powoduje
torównocześniezmianęorientacjizestygmatyzującegodziałania,jakiewywierałosamo,
piętnującelosczłowieka,rozpoznaniechorobypsychicznej,napostawępodkreślającą,
żezdrowiepsychicznejestważnąiintegralnączęściąogólnegostanuzdrowiajednostki,
naktórytonależykłaśćwiększynaciskpodczasrelacjilekarzazpacjentem.
Jeszczewlatach60.i70.XXwiekurozpoznaniechorobypsychicznejtraktowanojedy-
niewkategoriachdiagnozymedycznej,coprowadziłowkrótkimczasiedonaznaczenia
iwykluczeniaspołecznegopacjentów.Dużazmiananastąpiłajednakwlatach80.i90.
XXwieku,wktórychzwróconouwagęnasytuację,żeinstytucjeodpowiedzialnezaleczenie
specjalistyczneniezaspokajałynawetpodstawowychpotrzebludzizrozpoznaniemcho-
robypsychicznej.ByłtorównieżokreswyjątkowonatężonegoDuwalniania”pacjentówze
szpitalipsychiatrycznych.Problememnadaljednakpozostawałoto,żezwalnianipacjenci
częstonieodnajdywalisięwtórniewśródspołeczeństwa,niezapewnianoimtakżedal-
szejodpowiedniejpsychiatrycznejopiekiambulatoryjnej.Porazkolejnyzwróconouwagę
nafakt,żesamadiagnoza,opartanakryteriachmedycznych,niejestwystarczającadla
zrozumieniaichsytuacjiorazindywidualnychtrudności.Wcelulepszegoopisaniastanu
pacjentówdodanozatemkolejnekoncepcje:Dczasutrwania/okresu”dysfunkcjonalno-
ścipsychicznejorazpojęciaDniepełnosprawności”-będącejnowymterminemoznacza-
jącymograniczeniewosobistejaktywności,odcinającsięniejakoodsilniejnaznaczającego
inierzadkopochopniestosowanegoterminuDchoroba”.DCzastrwania”miałtymsposo-
bemujmowaćpewienokresDniepełnosprawności”idotyczyłokresuminimumjednegoroku.
Takazaśdefinicja,przyspełnieniuwysokiegostopnianiepełnosprawnościorazdowiedzio-
nejprzewlekłościjejwystępowania,określałajednostkijakoDpoważnieitrwalechorepsy-
chicznie”(Grob,1995).Wpóźniejszymczasiedalszepróbyredefiniowaniachorobypsychicz-
nejzmierzałyraczejwkierunkurozszerzeniaokreśleniajejnapozostałepopulacjechorych
psychicznie,uktórychstwierdzanołagodniejszystopieńniepełnosprawności,cowymaga-
łonastępnieponownegousunięciazdefinicjiwymiaruczasu.Dzisiajtoczłowiekstoiwcen-
trumrozważańozdrowiuichorobiepsychicznej,podkreślasięjegosiłę,umniejszajego
słabości;celamileczeniawyzdrowienieorazpełneuczestnictwowżyciuspołecznym,
nawetjeślinadalwystępująprzetrwałeobjawyczypewienstopieńniepełnosprawności.
19
zmianadefinicjizdrowiapsychicznego