Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojęciewłasnościintelektualnej
sięwzakresiestosowanychdotychczasokreśleńUwłasnośćliterackaiarty-
styczna”czyUwłasnośćprzemysłowa”
13
.
Owedobraintelektualne,jakowytworyumysłuludzkiego,stanowią
obokobiektówmaterialnychprzedmiotstosunkówcywilnoprawnych
14
.
Mająbowiemdużeznaczeniegospodarczeikulturalne.Obowiązujące
prawotraktujejejakodobraosobiste,korzystającezochronynazasadach
ogólnych(np.przewidzianejwkodeksiecywilnym
15
),niezależnieodochro-
nyprzewidzianejwinnychprzepisach.Wodróżnieniuodtradycyjnie
pojmowanychdóbrosobistych,takichjak:nazwisko,zdrowieczywolność,
zazwyczajmająonerównieżcharaktermajątkowy.UżycieterminuUwłas-
ność”wzakresietychdóbrzwracanatomiastuwagęnaichanalogięzcy-
wilnoprawnąinstytucjąprawawłasności.Dlategowwiększościopartesą
nakonstrukcjibezwzględnegoiwyłącznegoprawarozporządzania,będąc
chronioneprawamiskutecznymiergaomnes
16
.
Powyższecechywpłynęłynawysunięcieprzezdoktrynękoncepcji
wyodrębnieniaosobnegodziałuprawa—Uprawawłasnościintelektualnej”
orazgrupyprawpodmiotowych—Uprawwłasnościintelektualnej”.Wy-
dzielenietoopierasięnaszczególnejkonstrukcjidobraniematerialnego
ocharakterzeintelektualnym,różniącegosięodinnychniematerialnych
przedmiotówstosunkówprawnych.Naogółwskazujesięzatem,żetreść
pojęciaUwłasnośćintelektualna”obejmujeproblematykęprawaautorskie-
13
OkreślenieUwłasnośćliterackaiartystyczna”pochodzizXVIII–wiecznejFrancji,skądtrafiłodo
konwencjiberneńskiejz1886r.oochroniedziełliterackichiartystycznych.TerminUwłasność
przemysłowa”zaśporazpierwszyzostałużytywroku1883,wnazwiekonwencjiparyskiej
oochroniewłasnościprzemysłowej.
14
Jakwskazujesięwdoktrynie—wszystkiedobraniematerialnestanowiąwytwórumysłuludz-
kiego,którymazaprzedmiotzespółidei,pojęćiwyobrażeńzobiektywizowanychwstosunku
dokażdejosoby,wtymtakżedoosobyjegoautora.Oddobraniematerialnegonależyzaśod-
różnićjegonośnikmaterialny,wktórymtodobroznajdujeswójwyraz.Materialneutrwalenie
jestjednakkoniecznymwarunkiemudostępnieniaprzedmiotuniematerialnegoosobomtrzecim.
Zob.R.Skubisz,Prawozrejestracjiznakutowarowegoijegoochrona.Studiumzzakresuprawapolskiego
natleprawno–porównawczym,Lublin1988,s.232in.
15
Ustawazdnia23kwietnia1964r.—Kodekscywilny(Dz.U.Nr16,poz.93zpóźn.zm.).
16
Jednakzdarzasię,żepowołujączasadęnumerusclaususprawnadobrachniematerialnych,poza
zakresemochronyskutecznejergaomnespozostajądobraintelektualne,którezewzględunaswe
walorywydająsięnatozasługiwać,np.projektyracjonalizatorskie,któreniesąaniprzedmiotem
bezwzględnegoprawapodmiotowego,aniniekreująwyłącznegoprawaichstosowania.Szerzej
zob.M.Poźniak–Niedzielska,Ewolucja…,s.11;zob.takżenatematdóbrniematerialnychjako
przedmiotustosunkucywilnoprawnego:S.Grzybowski,Przedmiotystosunkówcywilnoprawnych
(w:)Systemprawacywilnego,t.I,Częśćogólna,red.S.Grzybowski,Wrocław–Warszawa–Kraków–
Gdańsk–Łódź1985,s.440.
29
