Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.<bliżejnieokreślony,pewien,jakiś,któryś>PRZYKŁAD/-Y:Spotkaliśmysię
jedne.
go
popołudnia/
Jedenpracownik
odmówiłudziałuwstrajku/
Jednadziewczynka
nieumiałajeszczeczytać/Kupiłemtenobrazza
jednestozłotych
6.<coślubktośbliżejnieokreślonego>*PRZYKŁADY:
Jedni
płakali,drudzysię
śmiali/
Jedni
rodziceprzyszlinawywiadówkę,inniniepojawilisięwcale/
Jedne
dziewczynywolądrobnychchłopców,innedobrzezbudowanych/
Jedne
rzeczyleśały
napodłodze,innenałóśkach/
Jedne
nośycecięłyznakomicie,drugieniechciałyciąć
nawetpapieru/
Jedne
urządzeniajeszczepracowały,innenienadawałysiędouśytku
/Naspotkanieprzyszlitylko
jedni
rodzice/Tutajmośnatylkoprzejśćprzez
jedne
CzęśćI
drzwi/Comośnazrobićz
jednymi
kalesonami?
Formyliczbymnogiejjedni,jednespełniająwstosunkudoliczebnikajedenfunkcję
analogicznądofunkcjiliczebnikazbiorowego.
7.<takisam,tensam,wspólny>PRZYKŁAD/-Y:Słuśyliśmyw
jednej
jednostceprzez
dwalata/Odlatkorzystamyz
jednej
wspólnejkuchni/Zśonąjesteśmyzawsze
jednego
zdania,jeślichodziowychowanienaszychdzieci
8.<wzmocnienieekspresywnegookreśleniaczłowieka>PRZYKŁAD:Widziałaśdur-
•jakorzeczownikmęskoosobowy
nia
jednego
?!
9.
potocznie:
<ktoś(omężczyźnie)>PRZYKŁAD:Widziałemjuś
jednego
takiego,
jakty
10.<pojedynczy,działającywpojedynkęczłowiek>PRZYKŁAD:
Jednemu
nigdyto
11.<niektórzy,pewneosoby>**PRZYKŁAD:
12.
Podmiotypołączonezwiązkiemzgodymająorzeczeniezależneodliczebnika.
PRZYKŁADY:
Jedenchłopiecgrał
grała
łosię
•jakorzeczownikmęskonieśywotny
potocznie:
sięniemośeudać
nawiolonczeli/
napodwórku/
<kieliszekwódki>PRZYKŁAD:Popracyidziemydzisiajna
nagitarze/
Jednojabłkoleżało
Jednamaszynapracowała
TOWARTOZAPAMIĘTAĆ
Jedensamochódleżał
nastole
jedni
bardzogłośno/
państwo
wrowie/
Jednodzieckobawi.
Jednadziewczynka
jednego
1.Liczebnikjeden/jedna/jednołączysięzokreślanymirzeczownikaminazasadzie
związkuzgody(implikujeformęliczbypojedynczejrzeczownika):jedenkrok,jednego
kroku,jednaksiąśka,jednejksiąśki,jednodzieckoitd.
2.Nieodmiennyjakoostatniskładnikliczebnikówzłożonych,np.Zgromadziłem
trzy.
dzieścijeden
znaczkówpochodzącychzMongolii/Spotkałemsięz
dwudziestoma
jeden
studentami/Wgablotachleśało
stojeden
listówtegokompozytora/Wczoraj
rozbiłsięsamolotze
stujeden
pasaśeraminapokładzie/Brakdzisiajwpracy
dwudzie.
stujeden
osób/Myśleliśmyostu
jeden
zakładnikach.
3.Rzeczownikdostosowujesiędowymagańtegoczłonugrupy,któryznajdujesięprzed
liczebnikiemjeden,np.Rozpoczęliśmydziałalnośćfirmyztysiącdwudziestu
jeden
udziałowcami,ale:Tenskładnazywałsięsklepemztysiącem
jeden
drobiazgów.
*Tylkowliczbiemnogiej.Tylkowznaczeniachzawartychwpodanychpowyżejprzykładach.
Zob.równieżpunkt11.
**Wyłącznieformyliczbymnogiej:jedni,jedne.
23
