Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
InicjatorstrajkuSierpień380.
TwórcaprzemianustrojowychwPolsce
Czasemzastanawiamsię,gdzietkwiowatajemnica,żetowłaśnieci,anieinniludziesta-
wiliopórkomunistycznemureżimowi,którymiałdodyspozycjicałyrepresyjnyaparat,
rządziłkrajemwedługustalonychprzezsysteminichsamychreguł,traktowałnaródjako
podległąmumasęludzkąibezdyskusyjnieuważałsiebiezajedynąwyrocznięobywatel-
skiejegzystencji.Nibywszyscybyliulepieniztejsamejgliny,ajednak…Weźmychoćby
fakt,żegdybywłaściwienaWybrzeżuw1980rokutakiBorusewiczniewymyśliłizaczął
oraznieznalazłsiętakiWałęsa,którypociągnął,aznimiwieluinnych,tonadaltkwilibyśmy
w„czerwonej”rzeczywistości.
Sądzę,żewmoimprzypadkubardzoważnąrolęodegrałyrodzinnekorzenie.Tobyła
Wileńszczyzna,bardzopatriotyczna,piłsudczykowska…Oczywiście,todopierozcza-
semdojrzewaniazrozumiałem,choćbydoświadczeniezokupacjąrosyjską,czegonie
byłowPolscecentralnej.Przekazrodzinnywięcbyłjasny,żew1945rokutoniebyłodo
końcawyzwolenie,choćzjednejstronyfaktyczniewyzwoleniespodstrasznejokupacji
niemieckiej,okrutnejitragicznej,szczególniewcentralnejPolsce.NaWschodzie,tam
naWileńszczyźnieniebyłotakźle,alemoirodziceswojewiedzieliidoświadczyli,
imetodyznali,wywózki,represjenaszerokąskalę.
Czylibardziejzdawalisobiesprawę,żetojestinnaformaokupacji,tak?
Nie,raczej,żetonarzuconysystem.Systemjakoustrój.
Ustrójnielubianyinieakceptowanyprzezludzi?
Pasjonowałem
sięhistorią
istarałemsię
odpowiedzieć
napytanie,
jakbyłoijest
naprawdę.
Ustrójnarzucony.Itobyłprzekazrodzinny.Natotrzebanałożyćjuż
potemmojeżyciowedoświadczenieizdobywanieprzezemniewie-
dzy.Pasjonowałemsięhistoriąistarałemsięodpowiedziećnapytanie,
jakbyłoijestnaprawdę.OilewięcejwiedziałemoMieszkuIichrzcie
Polski,tomniejbyłoinformacji,jaktobyłopowojnie.Tęwiedzęmia-
łemodrodziców,którzymi,oczywiście,niemówiliwszystkiego.
Ojciecnaprzykładnieopowiadał,corobiłwpartyzantce,wsiatce.Ojciecwsiatcebył
oficerem,bonaWileńszczyźniepracowałjakowiejskinauczyciel.Niemówiłwiele,
aleMamaniekiedywracaładotamtychzdarzeń.Wileńszczyznabyławielonarodowo-
ściowa,zróżnicowanaobyczajowo,bo,oczywiście,obokPolakówegzystowaliŻydzi,
Litwini,NiemcyiRosjanie…
76
