Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MagdalenaWojtyka
UniwersytetŚląskiwkatowicach
Zhistoriiwybranychhiponimówleksemu
złodziej*
Polskiwyrazzłodziejpokazuje,
jakuprzodkównaszych,
zamknięciamałoużywających,
największymwystępkiembyłakradzież.
O.Kopczyński,Kopczyńskiegogramatykanarodowa
Prawonależydotejdziedzinyżyciaspołecznego,którawykształciłasię
najwcześniejwniemalkażdejspołeczności,regulującstosunkimiędzy
jejczłonkami.Wrazzrozwojemsystemówprawnychuformowałairoz-
budowałasiętakżeleksykaznimzwiązana.Słownictwotonależydonaj-
wcześniejwyodrębnionychinajobficiejpoświadczonychzbiorówleksyki
wpolszczyźnie.Szczególnieinteresująconatymtleprezentująsięwyra-
zy,któresłużyłydonazwaniaosobydokonującejkradzieży.Rozwójnazw
złodziejaprzeplatałsięzrozwojemposzczególnychsystemówprawnych,
tymsamymstanowiłodpowiedźnadynamiczniezmieniającąsięrzeczy-
wistość.Stądwynikaniezwykłezróżnicowaniepolanazwzłodzieja,które
widocznejestnietylkonapoziomiebogactwasłownictwa,lecztakżena
płaszczyźnierelacjimiędzywyrazami.Zaskakującamożebyćwielość
synonimówleksemuzłodziej,jednakprawdziwebogactwowidocznejestna
planiehiponimów,którychliczbairóżnorodnośćstanowiciekawyobszar
dobadańjęzykoznawczych.
Niniejszyartykułpoświęconyjestanaliziejednostekwyrazowych
wybranychspośróddawnychhiponimówleksemuzłodziej1.Głównym
celemprzyświecającympodjętymrozważaniomjestpełneukazanieroz-
wojuhistorycznegowybranychleksemów.Założeniemartykułujestrów-
nieżzaprezentowaniezmiansemantycznych,jakiezaszływobrębieana-
lizowanegopola.
Materiałleksykalnyzostałzaczerpniętyzeźródełsłownikowych.Ich
podstawęstanowiąsłownikiogólnejęzykapolskiego:Słownikstaropolski
*Artykułpowstałnapodstawiemojejpracymagisterskiejprzygotowanejna
seminariumdrhab.prof.UŚAleksandryJanowskiejwInstytucieJęzykaPolskie-
goUŚ.
1Wartykuleprzyjmujęnastępującądefinicjęleksemuzłodziej:(ten,ktokrad-
nie’.Toznaczeniezanotowanowwiększościsłowników(SStp,SXVI,SL,SWil,
SW,SJPD,USJP).
