Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WITAMY
Nowestarekomputery
Jon„maddog”Halljestautorem,
wykładowcą,informatykiemijednym
zpionierówWolnegoOprogramowania.
Od1994roku,kiedyporazpierwszy
spotkałLinusaTorvaldsaiułatwił
przeniesieniejądranasystemy64-bitowe,
pozostajeorędownikiemLinuksa.Obecnie
jestprezesemLinuxInternational®.
P
Miałraczejprymitywnysystemzwany
ierwszykomputerjakipro-
gramowałem(lubwidziałem
nażywo,aniewtelewizji)
korzystałzkartperforowanych.
UDiskMonitorSystem”,wktórymmożna
byłoprzechowywaćprogramyidanena
bardzomałym(wedługdzisiejszychstan-
dardów)dysku.
Niewielepamiętamnajegotemat,po-
nieważkomputeryniezabardzomnie
wtedyinteresowały
.Studiowałem,chcąc
zostaćinżynieremelektrykiemiwramach
jednegozkursówkooperacyjnychzUni-
wersytetuDrexela(wcześniejznanym
jakoInstytutTechnologii),dlazabawy
,wy-
brałemkursUJakprogramowaćIBM1130
wFORTRAN-ie”.Iokazałosię,żerzeczywi-
ściebyłatodobrazabawa.Alenaelektroni-
ceteżdobrzesiębawiłem.
WróciłemnaDrexelaiodkryłeminny
komputerwlaboratoriuminżynieriielek-
trycznej.ByłtoDigitalEquipmentCorpo-
ration(DEC)PDP-8zpamięciąmieszczącą
4,09612-bitowychsłów
.Komputerten
programowanybyłprzezterminal,ASR-33
Teletype,zmożliwościąodczytuizapisu
kartperforowanych.Zakochałemsięwtej
maszynieispędzałemprzyniejwiększość
swojegoczasu(kiedynieoblewałemin-
żynieriielektrycznej[1])programującją
wasemblerze.
PDP-8byłcałkiemUprosty”wprogramo-
waniuwasemblerze,ponieważmiałtylko
osiempodstawowychinstrukcjiikażda
znichmiaładokładnie12bitówdługości.
Wszystkieadresyrównieżmiałytęsamą
długość,gdyżPDP-8byłwtensposóbpo-
myślany
.Czytaliśmy12-bitowesłowazpa-
mięciiprzesuwaliśmyjedorejestru,aby
uzyskaćfragmenty
,którychpotrzebowa-
liśmy
.
Nowestarekomputery
Architekturykomputerowezlat60.i70.otrzymująnowe
życiedziękinowoczesnymzestawomdosamodzielnego
złożenia.Jon„maddog”Hall
Nauczyłemsięprogramowaćwasem-
blerzeczytającwydanąprzezDECksiążkę,
którądostałemodsprzedawcyzDEC-a.
Przypuszczam,żekosztowaławtedyokoło
5dolarów
,aledlastudentabyłotomnó-
stwopieniędzy,ponieważmożnazatobyło
kupić10dzbanówpiwa.
Poskończeniuuniwersytetumojedo-
świadczeniezasemblerem(iwiedzaotym,
jakrzeczywiściedziałasprzętkomputero-
wy)pomagałomilepiejrozumiećkompute-
ryizdobywaćprace,którychchciałem.
Wspominamtowszystkoabynadaćtło
mojemuostatniemuzakupowikilkucie-
kawychstarych/nowychkomputerów
.Sta-
rych,ponieważicharchitekturypochodzą
zlat60-tychi70-tych,anowych,ponie-
ważurządzenia,którekosztowałytysiące
dolarówizajmowałycałepomieszczenia
(wrazzklimatyzatoramiikoniecznością
podłączeniadotrójfazowychgniazdek),te-
razmieszcząsięwpudełkupocukierkach
idziałająnabateriachAAlubprzezzasila-
niezportuUSB.Niektóremogąkorzystać
zemulatorówisymulatorównakompute-
rachzGNU/Linuksem.
Niesposóbomówićichwszystkich
wtymartykule,alemogęwamwskazaćco
ciekawszeznichidalejsamijużsobiepo-
radzicie.
KomputeryPiDPsymulująDECPDP-
8(PiDP-8)[2]iPDP-11(PiDP-11)[3],łącznie
zpłytąfrontowąpełnąmrugającychświa-
tełiprzełączników
,dziękiktórymmożemy
zatrzymaćurządzeniewpołowiekroku
isprawdzićdanezróżnychczęścijegopa-
mięci.Nastronachprojektuznajdziemy
rożneprogramynapisanedlatychurządzeń
przeddziesiątkamilat,atakżedodatkowe
narzędziaodwspółczesnychfanówkocha-
jącychprogramowaćmaszyny
,których
pamięćmierzysięwkilobajtach,anieme-
gabajtachlubgigabajtach.Komputeryte
kupujemywzestawachdozłożenia,więc
musimydobrzeradzićsobiezlutownicą,ale
wmoimprzypadkuudałomisięzłożyćcały
PiPD-11zapierwszympodejściem.
Jednązinteresującychrzeczywtychze-
stawachjestto,żekorzystajązRaspberryPi
zprogramemSIMH,któryuruchamiaobcy
kod.SIMHdowolneoprogramowanie,które
potrafisymulowaćstaresystemykompute-
rowe,takiejakPDP-8iPDP-11,atakżekontro-
lowaćświatłakonsoliiprzełączniki.Projekt
uruchomiłmójstaryprzyjacielBobSupnik,
którzybyłwiceprezesemDEC.SIMHutrzy-
mujeaktualniegrupawolontariuszy
.
PodSIMHznajdziemyteżmnóstwoopro-
gramowania[4]:staresystemyoperacyjne
DECorazkompilatory(niestetytylkopliki
binarne),atakżewczesnesystemyUnix–
niektórezdostępnymkodemźródłowym.
Dwainnenowe/staresystemyto1802
MembershipCard[5],któryodtwarza
COSMACELF(RCA1802)iZ80Member-
shipCard[6].
Projektyte,autorstwaLeeHart,umoż-
liwiająsprawdzeniedwóchbardzointere-
sującychmikroprocesorówzlat70-tych
isystemuoperacyjnegoCP/M,którywcza-
sach,kiedyBillGatesniepotrafiłnawet
wypowiedziećsłowaUBASIC”[7],działałna
setkachtysięcyurządzeń.
Z80MembershipCardpozwalanawet
umieścićolbrzymie(jaknatamteczasy)
Udyski”nakarciemicroSD,zapomocąktó-
rejprzeniesiemyprogramyidanezlaptopa
lubkomputerastacjonarnego.
nnn
INFO
[1]Takdokładnietonieoblewałeminżynieriielektrycznej,aleanalizęfourierowską
itransformacjęLaPlace’a.
[2]PiDP-8:https://obsolescence.wixsite.com/obsolescence/pidp-8
[3]PiDP-11:https://obsolescence.wixsite.com/obsolescence/pidp-11
[4]OprogramowanieSIMH:http://simh.trailing-edge.com/software.html
[5]1802MembershipCard:http://www.sunrise-ev.com/1802.htm
[6]Z80MembershipCard:http://www.sunrise-ev.com/z80.htm
[7]Tonieprawda.Billpotrafiłwymówićsłowo„BASIC”
.
LINUX-MAGAZINE.PL
NUMER217
MARZEC2022
3
