Literackie oblicze „Dziennika Wileńskiego” (1805-1806 i 1815-1830)

Jolanta Kowal

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-7996-468-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

466

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kowal, Jolanta. Literackie oblicze „Dziennika Wileńskiego” (1805-1806 i 1815-1830). Red. . : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017, 466 s. ISBN 978-83-7996-468-0

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kowal, J.

T1 Literackie oblicze „Dziennika Wileńskiego” (1805-1806 i 1815-1830)

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

YR 2017

SN 978-83-7996-468-0

Bibliografia BibTex:

@Book{ 290047, author = "Kowal, Jolanta", editor = "", title = "Literackie oblicze „Dziennika Wileńskiego” (1805-1806 i 1815-1830)", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego", year = "2017", address = "", isbn = "978-83-7996-468-0" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kowal, Jolanta

ED -

TI - Literackie oblicze „Dziennika Wileńskiego” (1805-1806 i 1815-1830)

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

CY -

PY - 2017

SN - 978-83-7996-468-0

ER -

Netografia (standard APA):

Kowal, Jolanta. Literackie oblicze „Dziennika Wileńskiego” (1805-1806 i 1815-1830) [baza danych online] : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017 [dostęp: 26 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/literackie-oblicze-dziennika-wilenskiego-1805-1806-i-1815-1830-jolanta-kowal-290047.

Litwa, romantyzm, oświecenie, klasycyzm, literatura, sentymentalizm, „Dziennik Wileński”, publicystyka literacka

Książka stanowi pierwsze monograficzne ujęcie zawartości literackiej „Dziennika Wileńskiego”, ukazującego się w latach 1805–1806 i 1815–1830. Została ona wzbogacona o obszerny aneks bibliograficzny, w którym odnotowano łącz...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7996-468-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

466

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wprowadzenie8
ROZDZIAŁ I. Obraz czasopiśmiennictwa polskiego na Litwie epoki porozbiorowej. Warunki rozwoju16
ROZDZIAŁ II. Historia wydawnicza oraz dzieje recepcji „Dziennika Wileńskiego”42
II.1. „… w zamiarze rozszerzenia powszechnego oświecenia…”. „Dziennik Wileński” z lat 1805–180642
II.2. „… do nowego wzrostu i pomnożenia nauk…”. „Dziennik Wileński” w latach 1815–183054
ROZDZIAŁ III. Literatura na łamach „Dziennika Wileńskiego”72
III.1. Poezja72
III.1.1. Parnas klasycyzujący78
III.1.2. W kręgu estetyki sentymentalnej103
III.1.3. Wobec polskiej tradycji oświeceniowej XVIII wieku125
III.1.4. Na gruncie tradycji antycznej oraz nowożytnej spuścizny klasycyzmu francuskiego142
III.1.5. Twórczość poetycka młodych romantyków167
III.2. Proza187
III.2.1. Powiastki moralne190
III.2.2. Powiastki orientalne205
III.2.3. Powieści sentymentalne212
III.2.4. Powieści gotyckie, rycersko-zbójeckie i fantastyczne222
III.2.5. Rodzima powieść obyczajowa oraz historyczna237
ROZDZIAŁ IV. Na gruncie zagadnień publicystycznych244
IV.1. Dyskurs o języku polskim245
IV.2. Liberalizm kontra obskurantyzm260
IV.3. Zainteresowania orientalistyczne275
IV.4. Wokół pieśni ludowych285
IV.5. Polemika klasyków z romantykami291
ROZDZIAŁ V. Litteraria w ogłoszeniach wydawniczych, recenzjach i ujęciach syntetycznych308
Zakończenie354
Nota bibliograficzna360
Aneks362
Bibliografia zawartości literackiej „Dziennika Wileńskiego” z lat 1805–1806 oraz 1815–1830362
Bibliografia432
Indeks osób446
Summary460

cjiw1803r.zostali:JędrzejŚniadecki,FilipNereuszGolański,JózefKonstanty

BogusławskiiTadeuszKundzicz.Charakterystyczne,żeażtrzechspośródnich

toduchowni.Zgodnieteżzparagrafem15.RegulaminuCenzury(zatwierdzone-

go9lipca1804r.)wobeczbytłagodnychcenzorówprzewidzianebyłyod-

powiedniesankcjekarne,comiałonstymulować”ichdoszczególnejskrupu-

latnościigorliwościwwypełnianiuswoichobowiązków

53.Efektyichjakże

nsumiennejpracy”spotkałysięzironicznymkomentarzemwepigramacieautor-

stwaówczesnegostudentaUniwersytetuWileńskiegoipóźniejszegopopularne-

gopoety-AntoniegoGoreckiego,zatytułowanymNaksiędzacenzora:

NaszkochanyKsiądzCenzorjestczłowiekjedyny.

Nudnymgotylkorobinałógdziesięciny:

Byprawdanychniestracićimocswąpokazać,

Choćznajlepszychstuwierszy,musidziesięćzmazać54.

Niebezznaczeniapozostajeteżfakt,żecenzorzyzaswojąpracęotrzymywali

wynagrodzeniewwysokości100rublisrebrnychrocznie.Chcączatemzacho-

waćteintratnestanowiska,dokładaliwszelkichstarań,bywsporządzanych

raportachnatematkontrolowanychmateriałówwykazaćjaknajwięcejuwag.

Lekturadostępnychsprawozdańpozwalastwierdzić,żecenzorskagorliwość

niejednokrotnieposuwałasięwręczdogranicabsurdu

55.

DziałaniaKomitetuCenzurywpierwszychtrzechlatachjegofunkcjonowa-

nianiezniechęcałyjednak-zwłaszczaśrodowiskauniwersyteckiego,zktórego

rekrutowanojegoczłonków-dopodejmowaniakolejnychinicjatywwydaw-

niczychnapoluczasopiśmiennictwa.Jednąztakichosóbbyłwileńskidrukarz

iwydawcaJózefZawadzki.Prowadzonaprzezniegouniwersyteckaksięgarnia

zajmowałaszczególnemiejscenaówczesnejkulturalnejmapiestolicyLitwy.

Będącterenemspotkańiwymianymyślilokalnegośrodowiskaintelektualnego,

pełniłarolęswoistegosalonunaukowo-literackiego.ZdzisławSkwarczyński

zwracauwagę,że:

[ś]jakwWarszawieprzeciwieństwemsalonówbyłyswobodniejszenkafenhauzy”,groma-

dzącebraćliterackąiartystycznąwyłamującąsięzeszranków,wktórychdominowałaary-

stokracja,takwWilnie,gdziesalonynietakznacznąodgrywałyrolę,ażycieprzebywają-

cychwmieścieziemian,palestry,wszelkiegoautoramentupieczeniarzyizapieckowychpoli-

53Paragraftenzawierałnastępującąformułę:nKomitetcenzuryikażdycenzorwszczególno-

ści,przyczytaniuksiążekidziełśledzi,abyniebyłownichnicsprzeciwiającegosięreligii,rzą-

dowi,moralnościiosobistemuhonorowikogokolwiekzobywateli.Cenzordozwoliwszyksiążkę

lubdzieło,przeciwnetemuprzepisowi,jakonaruszającyprawo,podlegaodpowiedzialności,

wmiaręważnościwiny”(cyt.za:S.Gorski,ZdziejówcenzurywPolsce,nBibliotekaWarszaw-

ska”1905,t.IV,s.464).

54A.Gorecki,Oksiędzucenzorze[w:]tegoż,Jeszczetomikpism,Paryż1859,s.130.

55Uwaginatematcenzuryuniwersyteckiejzob.D.Beauvois,Wilno-polskastolicakultu-

ralnazaborurosyjskiego…,s.158-172.

Brak wyników

Literackie oblicze „Dziennika Wileńskiego” (1805-1806 i 1815-1830)

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra