Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wpołowielat90.XXwiekuSerbów(Handke1996a).Chodzioukazanie
pewnejspecyfikimediów,którewsporzeowartośćzaangażowanego
politycznie,alejednakliterackiegoeseju(opisupodróży)zajmująsię
przepracowywaniemspołecznychirytacji,operującrozstrzygnięciem,
czycośjestlubniejestnewsem.Alezarazemotęspecyfikęmediów,
któregłosamiirękomanuruchamianych”przeznieautorów(krytyków
literackich,ludzikultury,politycznychispołecznychautorytetów),do-
pasowującychsiędookreślonejlinii,ilustrująswoistąniezależnośćko-
munikacjispołecznych.WduchuwspomnianegoLuhmannowskiego
dictumnludziesąpozasystemem”–oddomniemywanejświadomości
zintegrowanychsuwerennychjednostek.Okazujesię,żespór,skandal
czykontrowersjasązawszepocoś.Umożliwiająonedopasowaniesię
(akomodację)określonychstrukturmyślowychikomunikacyjnychdo
nowej,niekiedyzaskakującejsytuacji(Denka2015,2016).
TakwrozdzialeoHandkem,jakiwrozdzialeoSiegfriedzie
Lenzu(rozdz.2)posługujęsiępodstawowązasadą,naktórejopiera
sięLuhmann–rozróżnianiem.Podstawowerozróżnieniepomiędzy
systememaśrodowiskiemoznaczaprzedewszystkimrozróżnienie
pomiędzysystemamipsychicznymi(operujązapomocąmyśli)asys-
temamispołecznymi(operujązapomocąkomunikacji).Wramach
systemuspołecznegowyodrębniamyfunkcjonalnepodsystemy,ta-
kiejakpolityka(władza),prawo,ekonomia,sztuka(wtymtakże
literatura),mediaetc.ULenzamożnapewneuniwersalneprawidło-
wości(wszczególnościzależnościpomiędzyliteraturąapolityką)
dobrzepokazaćnaprzykładziejegodośćpowściągliwegostosun-
kudopolitycznegozaangażowania(mimoposiadaniaraczejspre-
cyzowanychprzekonańpolitycznych,mianowicieumiarkowanie
lewicowych,socjaldemokratycznych).Okazujesię,żeewoluujący
duchowyhabitustegowielkiegoniemieckiegopowieściopisarza,
oscylujący–wzależnościodkoniunkturyorazaktualnegoideowego
programu–pomiędzyzaangażowaniemadystansem(Elias1983),
pozostajewścisłymzwiązkuzpostawamijegobohaterów,mają
więctutajmiejsceponiekądprawidłatzw.sprzężeniastrukturalnego
(Baraldi,Corsi,Esposito1997,s.186–189).
11
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
