Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niemieckipochódniszczącyjedneznajcenniejszepomnikówsło-
wiańskiegokulturowegorodowoduikronikarskieartefakty.Po
wiekachjeszczetylkomistykamorzajestwstanieprzywieśćdo
poczuciazapomnianegoświata,odzwierciedlićzestrojoneznim
chwilenieskalaniawrogimiposunięciami(naszkodęwspólnoty
narodowej),wpłynąćnaodkrycieidoznanieczegośnieuchwyt-
nego;tego,codajenamiastkędomu:
fl[ł]Swarożycwmorzumieszka!wniemcałąnocsięmoczy!
MORZEmu,niebozamkiem!Światmucałymieszkaniem”63.
NiedługoswymprzywróconymdomemcieszylisięPolacy.
UproguIIwojnyświatowejpotwierdziłysięobawy,wyrażane
zarównowpoezji,jakipublicystyce.OzaognieniunaPomorzu
wszelkichkonfliktów,takżeetnicznych,mówiłodziełoocharakte-
rzereportażowymZiemiagromadziprochy(1938)JózefaKisielew-
skiego64,stanowiącewstępdoszerokiegorozpatrywaniaekspan-
sywnejpolitykiantysłowiańskiej,począwszyodfunkcjonowania
MarchiiWschodniejrealizującejflparcienawschód”odXwieku
nagermańsko-słowiańskimpograniczu,askończywszynaka-
szubskimflseparatyzmie”65.
1111111
63Tamże,s.80-81.
64J.Kisielewski,Ziemiagromadziprochy,Warszawa1990.
65WartoprzytoczyćwyjaśnienietegoterminuprzezGerardaLabudę,który
wkwietniu1938rokuzostałkonsultantemdziejówSłowianZachodnich
przykorekcieksiążkiKisielewskiego:
flGranicapolsko-niemieckawytyczonaw1919rokuwWersalupodzieliła
ZiemięKaszubskąnadwieczęści.–Zachodnia–obejmującapowiatyby-
towski,lęborskiisłupski–zostałaprzysądzonaPomorzuNiemieckiemu,
Wschodnia–obejmującapowiatypuckiiwejherowski,którew1938roku
tworzyłyjedenwspólny
,morski,orazkartuskiikościerski–PomorzuPol-
skiemu.Kaszubiczęścizachodniejznajdowalisięwmniejszościwstosunku
doludnościniemieckiej.PonieważjednakwieluztamtejszychKaszubów,
zwłaszczazpowiatubytowskiego,pragnęłoprzyłączeniadoPolski,topo
zapadnięciudecyzjigranicznychKaszubizostalitutajpoddaniostrejdys-
42
