Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WojnaDorosłych1HistorieDzieci…
39
rotyCembrzyńskiej-Nogali.BeataOstrowickaopowiedziaładzieciomnanowo
oJanuszuKorczaku,wsposóbprzystępny,niebanalnyiwzruszający10.Dzięki
dobrzeprzemyślanejnarracjiwielkiedramatynarodoweitragicznewydarzenia
znaszejhistoriipostrzegamyzpunktuwidzeniadziecka,dlaktóregokatastrofą
największąjestutratadomurodzinnego.TymrazemjesttoDomSierotnaKroch‑
malnej,gdzieojcemwszystkichdziecijestnPandoktor”1JanuszKorczak,amat‑
kąStefaniaWilczyńska.
BabciaFrania(awłaściwieprababcia),wdzieciństwieosierocona,jakodziew‑
czynkadzieliłacodziennośćtegonietypowegodomudziecka,gdziebyłociepło,
czystoiserdecznie.BohaterkasnujeswewspomnienianaprośbęprawnukaJasia,
którysłyszałjejużkilkarazy,alewciążchcesłuchaćichnanowoiprzeżywać
czasminiony,jakbybyłteraźniejszością.Wyobraźniadzieckacofaczas1wten
sposóbpowstajądwaciąginarracyjne;jedenzwiązanyzdzieciństwemimłodoś-
ciąbabciFrani,drugizżyciemJasia.Połączeniedwóchczasówdodajeopowieści
dynamiki,niekiedyprzełamujenastrójsmutkulubstwarzaatmosferętajemniczoś-
ci.Sierocedzieciństwobabci(sieroctwojesttematemważnymwliteraturzedla
młodychczytelników11)zostałoszczęśliwiezwiązanezautoremPrawadziecka
doszacunkuijegoplacówkąwychowawczą:
Idziecitutajzaczynałysięuśmiechać.Robiłysiępogodne,wesołe.Babcia
uważa,żetozasługaPanadoktora,boonmiałinnepodejściedodzieciniż
większośćpozostałychdorosłych.Dlanichdziecibyły…mniejważneniż
dorośli.APandoktortraktowałjetak,jakdorosłych.Zszacunkiem.Mówił,
żeniemadzieci,tylkosąludzie12.
WtakiejkonwencjiopisanazostałapracaKorczaka,jegozabawyzdziećmi,
listyodnich,jegopowagainiepowaga,gazetkaredagowanaprzezdzieci,swoiste
nhonoraria”zazgodęnawyrwaniezęba(nPandoktorjakowróżkazębuszka”),
sejmdziecięcyiinne.Wplecionesentencje,np.:nWolnosiębićtylkouczciwie,
chłopakiwiedząocochodzi.Idużyniemożebićmałego”131sąproste,oczywi‑
steinaturalne.Właśnietąoczywistościąniejakozaskakująwspółczesnegomałego
czytelnika,którywychowanywświeciesprzecznychtendencjiwychowawczych,
bezwyrazistejndrabinkiaksjologicznej”,słowonuczciwy”przyjmujepoważnie
izzastanowieniem.NajbardziejjednakpodobająsięJasiowidnispecjalne,prze‑
rywającecodzienność,alemającewsobiegłębokąmądrość;awięcndzieńspania”
10PozostałeksiążkioJanuszuKorczakuomówiłamw:K.HeSKA‑KWAśNIeWICZ:Literackale-
gendaJanuszaKorczaka.W:CzytanieKorczaka.Książki,bohaterowie,postawy.Red.K.TAŁUć.
Katowice2013.
11Por.M.jONCA:SierotawliteraturzepolskiejdladzieciwXIXwieku.Wrocław1994.
12B.OSTROWICKA:Jesttakahistoria.OpowieśćoJanuszuKorczaku.Il.j.RICHTeR‑MAGNU‑
SZeWSKA.Łódź,WydawnictwoLiteratura,2012,s.14.
13Ibidem,s.25.
