Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSPÓŁCZESNYKONTEKSTKULTUROWY
Jakopisaćgłównenapięciawspółczesnegotypukultury,rozpoznać
kierunekprzemian?
Pytamodziedzinywybranecelowo:oliteraturęorazomedia.Lite-
raturareprezentujebardzodobrzeosadzonąwtradycjidziedzinękul-
tury.Mediamajązupełnieinnąhistorię.Najdłużejobecnekinorozpo-
częłodrugiestulecie,radiofunkcjonujeodponadosiemdziesięciulat,
telewizjawPolsceodprzeszłopołowywieku,akomputeryiInternet
oraztelefoniamobilnaoddwudziestulat.Wtymczasierozbudował
sięigruntownieprzeobraziłmaterialnywymiarcałejscenykomunika-
cyjnej.Media„stare”i„nowe”wyraźniesięunowocześniły,aspołeczna
komunikacjausytuowałasięwcentrumkultury.
PowstającywciąguXXwiekuwparadygmaciekulturywerbal-
nejaudiowizualnytypkulturypolegałnazajęciuczołowegomiejsca
przeztakiepraktykispołeczne,któreopartebyłynałącznejrejestra-
cjiiodtwarzaniuwizualnychiaudialnychwymiarówrealności.Nowe
praktykinarracyjne,któreprzedewszystkimpokazujązachowanialu-
dziwnajrozmaitszychsytuacjachżyciowychikontekstach,zmieniają
wporównaniuzliteraturąsposobyprzedstawianiaczłowiekaijegore-
lacjizinnymi,zeświatemrzeczyiświatemnatury.Odsłaniajązłożoną
składnięzachowańiinterakcji.Nadająważnośćniezauważanymczy
niedocenianymwcześniejaspektomiobszarom.Redefiniująsytuację
antropologiczną,zbliżającsiędospełnieniamarzeńczłowiekaopo-
wtórzeniurzeczywistości,ojejzatrzymaniu.Audiowizualnytypkul-
turyustanawiawłasnekryteriaihierarchizacje,zasadyipreferencje.
Wywołujeskutkiantropologiczne,kształtującnowysposóbpercepcji,
percepcjiaudiowizualnej.Wtymtypiekulturyposzukiwanesąstale
nowetechniki,umożliwiającełączeniemateriiobrazowejzesłowną,
zdźwiękiem,zruchem,któredziękiswoimwłaściwościomprzywołu-
jąiuobecniająrealność.Charakterznakówaudiowizualnych—także
tychintegralniezawierającychsłowomówionebądźsłowopisane—
zasadniczoróżnisięodnaturyabstrakcyjnych,arbitralnychznaków
językowychwprzekazachwerbalnych.Szczególnyzwiązekzrealno-
ścią,wzmocnionypodobieństwemprzedstawieńdopotocznegodo-
świadczenia,jestpodstawąprzekazówaudiowizualnych.Analogowych
—powiązanychzfotografiąobrazuidźwięku,aletakżecyfrowych
—sprzęgniętychzsymulacją,jednaknajczęściej,jakdotąd,odwołują-
cychsięrównieżdozasadypodobieństwa.Odczytaniepodobieństwa
zaledwieinicjujerozumienietekstówaudiowizualnych,którychsens
bywabardziejzłożony,izpowoduznaczeniowejzłożonościobecnych
obrazodźwięków,izewzględunaróżnorakiekomplikacjenarracji.
Wdwóchdekadachpoprzełomieaudiowizualnytypkulturyrozwi-
nąłsięiumocnił.Przedewszystkimtelewizja,proponującawcześniej
21
