Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przezrozkoszkudojrzałości…
15
BolesławLeśmian,zasiadającdoPrzygódSindbadaŻeglarza,
zdecydowanieniepodjąłpróbynapisaniaadaptacjibaśnizezbioru
Szeherezady,toznaczynietylkodostosowałjęzykistylistykę
orientalnychhistoriidorealiówznanychpolskiemuczytelnikowi.
Leśmianposunąłsięokrokdalejizkonwencjonalnejadaptacji
uczyniłniedydaktycznątransformacbaśniową,rozumianąjako
nbudowaniejednostkowej,niepowtarzalnejwypowiedziowłasnym,
zamkniętymświeciefikcjiliterackiej”
10
.Zoryginalnejhistoriiarab-
skojęzycznejzaczerpnąłszkicfabularny,którynastępniewypełnił
odrębnątreścią.DokonaneprzezLeśmianazmianydotycząwdużej
mierzeprzekształceńfabularnych,wzbogaceniaposzczególnychepi-
zodówonowewątki,dodaniakilkuniewystępującychworyginale
bohaterów(przykładamiodgrywającykluczowąrolęwpodró-
żachSindbadawujTarabukorazgłównyantagonistabaśniDiabeł
Morski),atakżezasadniczychmodyfikacjidokonanychwobrębie
osobowościpostaciznanychzBaśnitysiącaijednejnocy.
NajbardziejewidentnymprzeobrażeniomwwersjiLeśmianow-
skiejuległsamSindbadŻeglarz.OpowieściSzeherezadyukazujągo
jakowytrwałegoiniezmiernieprzedsiębiorczegomęża,wyrusza-
jącegowkolejneniebezpiecznepodróżeprzedewszystkimwcelu
powiększaniaswojego,itakjużpokaźnego,majątku.Całaakcja
arabskiegoutworuoscylujewokółosobliwielustrzanejwięzi,jaka
nawiązujesięmiędzydwomaimiennikami:bogatymSindbadem
ŻeglarzemorazpoczątkowozazdrosnymojegomajątekSindbadem
Tragarzem,cododatkowozdajesiępodkreślaćekonomicznyaspekt
historii.JakwspominaEdwardBoniecki,nnienasyconywpoznawa-
niuświataijegodziwówkupiecSindbadzklechdarabskichprzemie-
niłsięwpowieściLeśmianawpodróżnika,poetęgnanegowświat
przezniejasnąsiłę,modernistycznepożądanienieznanego”11.Tym
samymBolesławLeśmianzręcznieprzeobraziłpracowitegohandla-
rzawpodążającegozadalekimimarzeniamibawidamka,ciekawego
świataipodatnegonakobiecewdziękimłodzieńca12.
10J.Ługowska:Ludowabajkamagicznajakotworzywoliteratury.Wrocław
1981,s.51.
11E.Boniecki:ArchaicznyświatBolesławaLeśmiana.Studiumhistoryczno-
literackie.Gdańsk2008,s.58.
12BogusławGrodzkiwysuwahipotezę,jakobypomniejszenierangipienią-
dzaizaspieniegowątkamierotycznymi,właściwieniewystępującymiwwersji