Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Strategiebadanialiteraturyfantasy
poszukujeniewypowiedzianegoiniewidzianegowkulturze:tego,
cozostałowyciszone,uczynioneniewidzialnym,przykrytyminnie-
obecnym”13.
Jacksonprzypisujefantasydwieróżnefunkcje:fantastycz-
ność-wytrącenieczytelnikaiodbiorcyzkategoriioglądurzeczy-
wistości,doktórychjestprzyzwyczajony,icudowność-którama
dostarczyćprzyjemnościzobcowaniaznidealnym”światem14.Kreacje
takiejakŚródziemieczyNarniasąnostalgiczneikompensacyjne,wyra-
żajątęsknotęzautraconymrajem.Cudownekreacje,zdaniembadacz-
ki,służąmoralnejiestetycznejocenienaszegoświata.Światyprawdzi-
wiefantastycznesąwzględnieautonomiczne,związaneznaszymtylko
poprzezmetaforyczneodbiciainigdynanaszświatniewpływają.
Cudownośćreprezentujebardziejkonserwatywnepodejście:
Tobardziejkonserwatywnafantastyka,którapoprostuspełnia
pragnienieprzerwaniaistnienia,transcendencji,ucieczkiodczło-
wieczeństwa.Unikatrudnościkonfrontacji,napięciamiędzywy-
obrażonymisymbolicznym,któretonapięciejestkluczowąipod-
stawowąfunkcją,wudramatyzowanejformieukazywanąwbar-
dziejradykalnejfantastyce15.
Prawdziwafantastycznośćodnosisię-podobniejakwteo-
riiFreuda-dowcześniejszego,magicznegoianimistycznegosposobu
myślenia,wktórymgranicemiędzyjednostkąiinnymisązatartelub
nieistnieją.Wfantastycezachodzątesameprocesy.
Gatunkowerozróżnieniazwierzęcia,roślinyiminerałusązatar-
tewusiłowaniufantasynodwrócenia”nnormalnego”pojmowania
ipodkopanianrealistycznego”ogląduświata16.
47
BrianAttebery–StrategiesofFantasy(1992)
OpublikowanauprogunastępnejdekadyksiążkaBrianaAttebe-
ry’egoStrategiesofFantasy17byłaprawdziwymprzełomemwrozumie-
13Ibidem,s.4,tłum.-P.S.
14Zob.ibidem,s.33i46.
15Ibidem,s.156,tłum.-P.S.
16Ibidem,s.49,tłum.-P.S.
17B.Attebery:StrategiesofFantasy.Bloomington1992.
