Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
PremysławWaingerner
najkrótszymterminie-wkontekściestabilizacjifinansowejigospodarczej,
odbudowywanegopaństwa.Gabinetwdrożyłm.in.działaniazmierzają-
cedounifikacjiwaluty(wprowadzonejostatecznie29kwietnia1920r.),
ustanowieniajednolitego,czytelnegosystemuskarbowego(conastąpiło
1kwietnia1920r.)orazjednolitegopodatkudochodowegoiwspólnejdla
wszystkichziemRzeczypospolitejtaryfykolejowej.
Rządprzygotowałtakżem.in.projektustawyozakresiedziałalności
naczelnychwładzadministracyjnych,zainicjowałpracenadustawąoszkol-
nictwieakademickimidyskutowałnadkoncepcjąutworzeniapolskiego
portunadBałtykiem(któratoinicjatywazostałaostatecznieurzeczywist-
nionawpostacibudowyportuwGdyni)18.Godzisięwreszciewspomnieć,
iżwokresiesprawowaniapremierostwaprzezL.SkulskiegoSejmprzyjął
ustawyoośmiogodzinnymdniupracyi46-godzinnymtygodniupracy,jak
równieżopowszechnychubezpieczeniachspołecznych,którychwdroże-
niemwżyciemiałasięzająćnastępnieRadaMinistrów19.
Jednak,siłąrzeczy,wwarunkachdługotrwałegokonfliktuzbrojnego
zRosjąSowieckąaktywnośćszefarząduicałegogabinetunakierowanabyła
przedewszystkimnarozwiązywaniepalącychproblemówgospodarczych
ispołecznych,generowanychprzezwojnęizwiązanezniątrudności.Jednym
znich-wbiednympaństwie,któremusiałoutrzymaćiwyżywićlicznąar-
mię,byłozagadnienieaprowizacji.Konieczna-wwarunkachorganizowania
państwaorazwyniszczeniajegoziemprzezlataIwojnyświatowej,atakże
rabunkowejgospodarkiniemieckiegoiaustriackiegookupanta-polityka
reglamentacjiiodgórnegorozdzielnictwaproduktówspożywczychtudzież
towarówwywoływałaspołeczneniezadowolenie,któremuludnośćdawała
wyrazbiorącudziałwprotestach,demonstracjachistrajkach.Zwłaszczate
ostatnie(szczególniewgałęziachgospodarkiiprzedsiębiorstwachoklu-
czowymznaczeniudlapaństwa,tj.nakolei,welektrowniach,kopalniach,
hutachiwgospodarcekomunalnej),generującestratywyjątkowobolesne
iodczuwalnewskalicałegokraju,spędzałyrządzącymsenzpowiek.
Protestacyjnewiece,manifestacjeiakcjestrajkoweprzeradzałysięprzy
tymczęstowwalkiuliczne-nierzadkokrwawe-zsiłamiporządkowymi,
anawetwojskiem.Międzyinnymi26kwietnia1920r.wwynikupacyfikacji
strajkukolejarzy,padłosiedemofiarśmiertelnych.Protestyobejmowały
18A.Paczkowski,Leopold…,s.118.
19K.Badziak,PolitykagospodarczarząduLeopoldaSkulskiego.ProgramWładysławaGrab-
skiegoipróbyjegorealizacjidokońca1920r.,ΠDziejeNajnowsze.KwartalnikPoświęconyHi-
storiiXXWieku”2004,nr2,s.37-48;J.Goclon,RządLeopoldaSkulskiego(13XII1919-9VI
1920).Skład,funkcjonowanieijegopolitykawschodnia,ΠActaUniversitatisLodziensis.Folia
Historica”2012,nr88,s.177-202.
