Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zarysowanywtakitylkosposóbobrazpostawywielokulturowej,
zróżnicowanejmajątkowospołecznościłódzkiejwobecpowstania
byłbyjednakzafałszowany.Częśćmieszkańcówmiastanietylkonie
popierałapolskiegoruchunarodowego,alewręczdeklarowałapostawę
antypowstańczą.Ichmotywyistopieńgorliwościwpodejmowaniu
nawetjawnejwspółpracyzwładzamirosyjskimimógłbyćuzależ-
nionynietyleodprzekonańpolitycznych,aleprzedewszystkimod
interesuekonomicznego,amożetakżewjakimśstopniuodtchórzo-
stwaimałejodpornościnagrożącerepresje.Szczególnymprzejawem
uległościtejczęściłodzianwobecwładzcarskichstałsięadresdzięk-
czynnyz16grudnia1863r.wystosowanynaręcenaczelnikawojen-
negoA.vonBroemsena.Tenwiernopoddańczyakt,podpisanyprzez
częśćczłonkówRadyMiejskiejorazprzedstawicieliłódzkiejburżuazji,
wyrażałnnajwyższąwdzięczność”dlacarskiegoczynownikazato,że
nznieubłaganąsurowościąienergiąprzywróciłnaruszonytuporzą-
dek”.Podadresemmożnaodnaleźćprzedewszystkimnazwiskanie-
mieckichiżydowskichmieszkańcówmiasta,m.in.:LudwikaGeyera,
EdwardaLudwiga,LudwikaGrohmana(członkowieRadyMiejskiej)
czyteżMajeraiBernardaGinsbergów,EdwardaHentschla,Hermana
Konstadta,SalomonaMarkusfelda,JakubaiTeodoraPetersów,Icka
Seidemana,czyliprzedstawicielinajzamożniejszejczęściśrodowi-
skamiejscowejburżuazjiprzemysłowejikupieckiej.
Niełatwojestpodaćdokładniejszestatystykiokreślająceskalę
udziałumieszkańcówmiastawstrukturachtajemnegopaństwapol-
iczłowiekbardzopodejrzanyiniepewny,usuniętyzRadyinapewienprze-
ciągczasuwydalonyzmiastazzakazemznajdowaniasięwOkręguŁódz-
kim,awr.1864zazorganizowanierazemzinnyminabożeństważałobnego
popolskichpowstańcach,poległych12/24marca(sic!)przywsiDobrejzostał
ukaranygrzywnąwwysokości100rb.srebrnych.Posiadającdużymajątek
ulokowanywdwóchdwupiętrowychdomach,wartości35tys.rb.srebrnych
idającychjemu10%rocznegodochodu,aprócztegokapitaływgotówce,on
przeztosamomadużywpływnanajbiedniejszychmieszkańcówkatolików
iużywagodlapodtrzymaniamiędzyniminiezadowoleniairazemzks.Za-
lewskimjestopokąiprzywódcąresztekbyłychpolskichagitatorów”.Raport
WojennyNaczelnikam.ŁodziKaliskiemuTymczasowemuCywilnemuGuber-
natorowi,8X1866r.Cyt.za:R.Przelaskowski,Zagadnieniapolitycznewży-
ciuwyznaniowymŁodziwXIXwieku,RŁ,1928,t.1,s.234-235.
70
JarosławKita
ł
