Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niezbędnedożycia,zeszczególniedobrzerozwiniętymhutnictwem
ikowalstwem.Wogólemetalurgiażelaza,czylitzw.czarnametalur-
gia,byłanatereniekulturyprzeworskiejnajlepiejrozwiniętawca-
łymśrodkowoeuropejskimBarbaricum.Przedewszystkimświadczą
otymogromnecentradymarkowegowytopużelazazlokalizowane
naZachodnimMazowszu,naŚląsku,azwłaszczanaterenieGór
Świętokrzyskich33.Jednaknajwięcejinformacjiokulturzeprzewor-
skiejarcheologiaczerpiezestanowiskfuneralnych,chętniejzresztą
badanychprzezarcheologów,ponieważzgodniezówczesnymiwie-
rzeniaminatematzaświatów,grobyprzedstawicielikulturyprzewor-
skiejbyłyzazwyczajbogatowyposażane.Spotykamytuwzasadzie
wszystkiekategorieprzedmiotówsłużącychzmarłymzażycia,wtym
narzędzia,metaloweczęścistrojuiozdoby,wykonanezrogugrzebie-
nie,ceramikęnaczyniowąorazcałkiemlicznąbroń.Wwyjątkowych
zaśwypadkach,tj.wtedy,kiedyosobąpochowanąbyłktośznaczny,
wkładanoteżdogroburzymskieprzedmiotyimportowane,m.in.
naczyniasrebrne,brązoweiszklane,tworząceokazałezastawysto-
łowe.Sporąliczbęznaleziskstanowiątakżerzymskiemonety.Częś-
ciejniżwinnych,sąsiednichkulturacharcheologicznych,pojawiają
sięteżwgrobachprzeworskichrzymskienaczyniasygnowane,czyli
tzw.terrasigillata
34
.Pozawaloremestetycznymmająonetakżeszcze-
gólnywalorchronologizacyjny,gdyżprodukującyjegarncarzeiob-
sługiwaneprzeznichwarsztaty(fabricae),miałyniejednokrotnie
bardzokrótki-i,cowięcej,znany-okresprodukcji.Dlategowy-
stępujączinnymiartefaktamikulturyprzeworskiejnprzekazują”im
swojąprecyzyjnądatę.Jednakjakzwyklewtejbeczcemiodujestteż
łyżkadziegciuwpostacipowszechniewówczaspanującegoobrządku
kremacyjnego,adodatkowoteżrytualnegoniszczeniaprzedmiotów
przedichzłożeniemdogrobu.Wefekcieodkrywanedziśartefakty
stanowiąniejednokrotniemałoczytelnedestrukty,którewymagają
precyzyjnejkonserwacjiiczęściowejrekonstrukcji.
33
Hutnictwoświętokrzyskieorazinnecentraiośrodkistarożytnejmetalurgii
żelazanaziemiachpolskich,red.S.Orzechowski,Kielce2002,passim.
34L.Tyszler,CeramikarzymskanapółnocodKarpatiSudetów,Łódź2012.
PrzeszłośćterenówwspółczesnejŁodzi
ł
wbadaniacharcheologicznych
t
ł
l
i
j
i
41
