Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
wpodtrzymaniukolportażuokazałasięatmosferaszalejącejwkrajurewolucji.
Jeszczewtymsamymrokupomysłodawcypowołaniatytułumusielipodjąćde-
cyzjęojegolikwidacji.
J.Duninocenia,żewgroniepierwszychtwórcówłódzkiejsatyrybrakowa-
łowyjątkowejindywidualności,utworypodpisywanonajczęściejpseudonimami
ikryptonimami26.
Wroku1912pojawiasięwŁodzi„Śmiech”-wistociepierwszaautono-
micznagazetahumorystycznawykraczającapozaramyefemerydylubzwykłej
wkładki.KierownictwoliterackienadprojektemobjąłJanPiotrowski,po1913r.
-KonradRumowiecki-aktor,pisarzikabareciarz.Trzonredakcjistanowili:
HenrykFrenkiel,EliaseFrom,atakżedziennikarzezwiązaniześrodowiskiem
nNowejGazetyŁódzkiej”(1913-1914).Większośćtwórcówzasilałaszeregi
cyganeriiliterackiejiartystycznej,coniepozostałobezwpływunazawartość
gazety.Materiałuwartegoopisudostarczałyautoromlokalnewydarzeniakultu-
ralne,takiejakkoncertczypremierateatralna27.Wiodącąrolęodgrywaławpe-
riodykusatyraodpowiadającazapotrzebowaniumiejscowychodbiorców.Auto-
rzytekstów,wobawieprzedcenzurą,rezygnowalizpublikowaniapolitycznych
aluzjinarzeczdowcipówngiełdowo-bankowych”,miłosnych,plotek.Wysoko
ocenianotypograficznąwarstwępisma,przedewszystkimilustracjeigrafiki
autorstwaWacławaPrzybylskiegoiArturaSzyka28.nŚmiech”zakończyłdzia-
łalnośćwrazzwybuchemwojny,otworzyłpolelokalnejprasiekomicznejmię-
dzywojnia.
Ponieważwiększośćłódzkichpismhumorystycznychmiałacharakter
efemeryczny,zapewneniewszystkiezapisałysięwświadomościłodzian.Ist-
niejeprawdopodobieństwo,żewprywatnychzbiorachmieszkańcówmiasta
przechowywanetytułydotądnieodnotowaneprzezbadaczy.Pismemodkry-
tymrelatywniepóźno,przezkilkadziesiątlatnienotowanymwżadnejbiblio-
grafii,był„Satyr”.Wroku1970dziennikarzpodpisującysięjakoJ.Widokna
łamachnOdgłosów”29informowałoodnalezieniupierwszegonumerugazety
z14marca1913r.,przekazanegomuprzezosobęprywatną.Zdaniemautora
zdużądoząprawdopodobieństwamożnazałożyć,żebyłatojednodniówka.Jej
kolportażupodjąłsięWładysławGutkowski,redaktornKurieraŁódzkiego”,
prozaik.Pismo,zgodniezzapowiedziązawartąwtytule,miałocharakterdema-
skatorski.Twórcypoddawalikrytycerozrzutnośćziemian,wyzyskchłopów,ni-
skipoziomwydarzeńkulturalnych.Publikowaliteżdziełacenionychklasyków,
m.in.IgnacegoKrasickiego.
26Tamże,s.17.
27Tamże,s.55.
28Tamże,s.56.
29J.Widok,Satyr,czylinieznanepismołódzkie,nOdgłosy”1970,nr13,s.10.