Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(legein)
,wyznaczałbysferęmożliwościpołączeniaalbosyntezytego,co
występujejakoróżnorodność,cojestrozproszone.Czymbyłbyzatem
logosergon?
Słownikowo(ergon)(έργον)oznaczadziełoidziałanie,występuje
takżewznaczeniutrudnościalboczegoś,cojesttrudne4,azatemzło-
żenie(logosergon)wpierwszymprzybliżeniubyłobydziałaniemiztego
procesuwyłaniającymsiędziełemlogosujakozbieraniazmnogości
rozproszonychznaczeń,znakówalbosamychznaczących.Granicami
tegoprocesubyłybywydarzenia,którychnazwytakżegreckie:schi-
zofreniaihermeneutyka.Podostatniąkryjesięoczywiścienietylko
nowożytnerozumienievsztukiimetodyinterpretacji”
,którychpotrzeba
podyktowanazostałarozpademstarożytno-średniowiecznegokosmosu
iwzrastającąświadomościąperspektywizmupodmiotu,aletakżecałe
polesemantyczneanonsowanegreckimźródłosłowem:
Hermeneutykajestsztukąvhermeneuein”
,tzn.ogłaszania,tłumaczenia,
wyjaśnianiaiwykładania.vHermesem”nazywanoposłańcabogów
przekazującegowieściśmiertelnikom.Praktykahermeneutykijest
wistociezawszeprzenoszeniempewnejsensownejtreścizinnego
vświata”dowłasnego.Odnosisiętotakżedopodstawowegoznaczenia
terminuvhermeneia”
,vwypowiadaniamyśli”
,przyczymsamopojęcie
wypowiedzijestwieloznaczne,jakoobejmującewyrażanie,wyjaś-
nianie,wykładnięiprzekład[ł].Wpóźniejszejgrecevhermeneia”
możetakżeoznaczaćvuczonewyjaśnienie”
,avhermeneus”zarówno
tego,którywyjaśnia,jakitłumacza.Charakterystycznejestwszakże
powiązanievsztukihermeneia”-hermeneutyki,zesferąsakralną,
gdzieautorytatywnawolaobjawiasłuchaczowito,comiarodajne5.
4Zob.P.Chantraine:DictionnaireetymologiquedelalangueGrecque,Klinksieck,
Paris1968.
5H.G.Gadamer:Hermeneutik,w:HistorischesWörterbuchderPhilosophie;cyt.za:
A.Bronk:Rozumienie,dzieje,język.FilozofcznahermeneutykaH.-G.Gadamera,Re-
dakcjaWydawnictwKUL,Lublin1988,s.24-25.Natematsplotówetymologicz-
nychterminuhermeneueinodsyłamdoVocabulaireeuropéendesphilosophies,hasło:
Traduire.
14