Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Mistrzowietradycjiapofatycznej
stanowiąpróbęokreśleniaBogazapomocąpodobieństwadostwo-
rzeń.Porzucaniepojęćdokonujesiępoprzezflmetodęabstrakcji”(por.
Hagg2006,s.220in.).Klemensprzedstawianajpierwflmatematyczny”
modeltejmetody.Mówiostopniowymabstrahowaniu,tj.odcinaniu,
odrzucaniuzpolaświadomościpodmiotukolejnychwłasnościpozna-
wanychprzedmiotów.Celemjestmożliwienajwiększaprostotatreści
świadomości.Najpierwabstrahujemyodcechflmaterialnych”rzeczy
rozciągłych,myślącwyłącznieoichwłasnościachgeometrycznych.
Następnymetapemjestporzucaniemyśliowymiarach–rezultatem
czegojestmyśl–wyobrażeniepunktu(któryjednakwyobrażamyso-
biejakoposiadający–minimalne–wymiary).Wreszcieporzucamyito
wyobrażenie–wświadomościpozostajebezwymiarowyflpunktmy-
ślowy”.PodobnyprocesprowadzinasdopoznaniaBoga:
Jeślizatemwyzbędziemysięwszystkiego,coprzysługujeciałomirze-
czom,takzwanymniecielesnym,wtedynassamychprzerzucimywwy-
miarwielkościChrystusaistamtąddopierodrogąświętościposuwać
siębędziemykuniezmierzonejgłębiorazwjakiśsposóbbędziemysię
moglizbliżaćstopniowodozrozumieniaWszechmocnego,poznawszy
nieto,czymOnjest,aleraczejto,czymOnniejest.Nienależywogóle
wodniesieniudoOjcawszechrzeczystosowaćtegorodzajuwyrażeń,
jakkształt,ruch,postawa,tron,miejsce,prawastrona,lewastrona,cho-
ciażtakpisanooNim(...)awięcPierwszaPrzyczynaniemaokreślo-
negomiejsca,aleistniejeponadmiejscem,czaseminazwą,ipojęciem
(KobierceV,71,3-5).
WprzypadkuBogametodaabstrakcjipoleganaflodcinaniu”,tj.
odsuwaniuzeświadomościwszelkichcechbytówstworzonych,po-
cząwszyodmaterialnych,askończywszynapoznawalnychjedynie
umysłowo.Tekstpowyższy,opróczopisumetodyflabstrakcji”,wska-
zujeteżnaniezbywalnąrolęChrystusa–oczyszczenieumysłuzmyśli
orzeczachstworzonychwprowadzanaswflwymiarwielkościChry-
stusa”.Dopierostamtądpodążamyfldrogąświętości”kupoznaniu
Boga–Ojca.Jakożeczłowiekpodążafldrogąświętości”,drogapozna-
niaBogaposiadaniezbywalnywymiaregzystencjalny,niejestlitylko
czynnościąintelektualną.Hagg(2006)wskazujenafakt,żetoakcento-
waniewymiaruegzystencjalnegoodróżniłomyślKlemensaodwspół-
czesnychmuplatoników(Numenius,Alcinous).PodążaniekuBogu
prowadzidowiedzy,którajestjednakwiedząnegatywną–otym,kim
Bógniejest.Możnazatempowiedzieć,żezaawansowanienatejdrodze
wiążesięnietylezpozytywnąwiedząoBogu,ilez–uzyskiwanąwraz
