Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JolantaRodzoś
UniwersytetMariiCurie-SkłodowskiejwLublinie
RozdziałI
HistoryczneuwarunkowaniarozwojuLublina
Wstęp
WspółczesnyLublinnależydogrupynajbardziej
znaczącychmiastPolskiimaugruntowanąpozycjęjako
ważnyośrodekgospodarczyikulturowy,rozpoznawalny
naareniemiędzynarodowej.Obecnarangamiastato
efektwieluczynników,wśródnichniebagatelnązaśrolę
odgrywałyprocesyhistoryczne,które–kreującokreślone
relacjepolityczne,społeczneigospodarcze–wszerokiej
skaliprzestrzennejnakreślałyramymożliwościrozwojo-
wychcałychregionów,wtymrównieżmiast.Wprzypad-
kuLublinaczynniktenokazałsięszczególnieistotny,ze
względunapołożeniegeopolitycznewstrefiepogranicza,
gdzieścierałysięróżnewpływyorazkrzyżowałyszlaki
komunikacyjnełącząceodległeobszaryEuropy.
WczesnomiejskafazarozwojuLublina
Lublinjestzaliczanydonajstarszychośrodkówmiej-
skichwPolsce,którychgenezaprzypadanaokresple-
mienny,poprzedzającypowstaniepaństwapolskiego.Jak
wskazująbadaniaarcheologiczne,miastoniepowstało
wdrodzecelowejlokacjinatzw.surowymkorzeniu,
leczrozwinęłosięwdrodzeewolucjizosadyhandlowej
igroduobronnego.OsadanawzgórzuCzwartekistniała
jużwVIwieku,agródobronnynaterenieobecnego
StaregoMiastafunkcjonowałodVIIIwieku(Rozwałka
1997).Istniejąprzypuszczenia,żebyłtojedenzważ-
niejszychkompleksówosadniczychwielkiegozwiązku
plemiennegoLędzian(Dąbrowska1973).Choćtezatanie
zostaładokońcapotwierdzona,azwłaszczajejelement
dotyczącyprzynależnościowychziemdowspólnoty
Lędzian,znaleziskomonetarabskichzkońcaIXwieku
naobszarzewspółczesnegoLublinapozwalaprzypusz-
czać,żemógłtobyćistotnypunktnawczesnośrednio-
wiecznymszlakuhandlowymłączącymBliskiWschód
zzachodnimiipółnocnymiobszaramiEuropy.Przyjmuje
się,żebiegłatędyodnogaważnegoszlakuKijów–Kra-
ków–Praga,któraprowadziłakuMorzuBałtyckiemu
isłynącejzzasobówbursztynuhistorycznejkrainie
Sambii(Kutyłowska1990).Niezależnieodprawdziwości
tychprzypuszczeńbyłtozpewnościąważnyośrodek
wymianyhandlowejoznaczeniulokalnym.
WXwieku,naskutekdynamicznychprocesówzwią-
zanychzfaząprzejściaPolskiodorganizacjiplemiennej
dostrukturpaństwowych,ówpierwotnygródlubelski
Fot.1.1.ZamekLubelski.Istniejącyobecnieobiekt,wybudowanywpierwszejpołowieXIXwiekuzinicjatywyStanisława
Staszica,nigdyniepełniłfunkcjiobronnychanirezydencjonalnych.Jegonazwanawiązuje
dohistoriimiejsca,którewśredniowieczuwybranonabudowęzamkuobronnego.
WczasachJagiellonówpełniłontakżefunkcjęrezydencjikrólewskiej
9
