Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Pomieciński,A.Tadevosyan,K.Fedorowicz,G.Ordyan
(Stomma2014:12-13).Jednocześniepozostajeonaaktempolitycz-
nym,cowymowniepodkreślałjużwswoimtraktacieOnaturzewojny
(wyd.pol.2015)CarlvonClausewitz,pisząc,żeBwojnajestkontynuacją
politykiinnymiśrodkami”(Clausewitz2015:46).KażdatakaBinterak-
cjapolityczna”wpraktyceimplikujeważnezmianykulturowe,zktórych
niektóremająnieodwracalnyitrwałycharakter.Szczególnącechą
współczesnychwojenjestto,żewywierajądoniosłetransformacje
społeczne,nierzadkorównieżwiążąsięzunicestwieniemkonkretnych
kultur(Koeck2019).Stądwojnęmożnatraktowaćjakoszczególnyrodzaj
Bprzemocykulturowej”(Galtung1990:291),którejludziedoświadczają
zarównowjejbezpośredniej,jakistrukturalnejformie.Wojnapozosta-
jewięcpolitycznąrelacjąmiędzyzwaśnionymigrupami,któreużywają
śmiercionośnejsiłyprzeciwkosobiedoosiągnięciawłasnychcelów.Tak
rozumianykonfliktzbrojnyodnosisiętakżedowojnywGórskimKaraba-
chu.Wieluludzistraciłowniejswoichbliskichidorobekcałegożycia,
wieluzostałookaleczonychfizycznieipsychiczne,wielurównieżdoś-
wiadczyłostrachuprzedostrzałamiiatakamispadającychbomb.
Dotychczasowyświatmieszkańcówtegoregionuzawaliłsię,akoszmar
wojnytowarzyszyimnieustannie.
ArmenBagratyanmieszkałprzedwybuchemwojnywewsiNor
BradżurnależącejdoregionuSzahumjan.Uciekajączrodzinąprzed
wojną,znalazłschronieniewniewielkimdomunaobrzeżachWarde-
nis-ormiańskiegomiastaliczącegozaledwie12,5tysiącamieszkańców,
położonegobliskogranicyzAzerbejdżanem.Pamiętadobrzepoczątek
wojnyiexodusludnościcywilnejchroniącejsięprzedatakamiazerbej-
dżańskichwojsk:
27wrześniaranousłyszałemhałas.Myślałem,żetowzwiązku
zbudowądrogi.Niedalekoasfaltowalidrogę.Byłszum,pył,mgła.
Myślałem,cotozamaszynytammają?Atozaczęłosiębombar-
dowanie.Pogodzinie,ktośzwładznaszejwsipoinformował,
żezaczęłasięwojna,żeAzerbejdżaniewyzwalająziemie.Kazali
zabieraćdokumenty,niezbędnerzeczyiuciekać.Już27.
10
