Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
chwilidoszłodokłótnimiędzydwomakolegami.Pierwszy,byłypolicjant,gwałtownie
krytykowałrząd,adrugi,eksnauczyciel,podkreślał,żesystemubezpieczeńspołecznych
idodatkówdlaniepełnosprawnych,zktóregożyliemerytowanipolicjanci,stanowidzieło
tegosamegorządu.
Gdyw1960rokuwyjeżdżałemzGarynastudiawAmherstCollegewMassachusetts,
niktniepotrafiłprzewidzieć,wjakimkierunkupotoczysięhistoriaicobędzieoznaczać
dlamojegomiastaimoichszkolnychkolegów.Tomiastomnieukształtowało:trudne
wspomnieniadotyczącenierównościicierpieniaskłoniłymniedotego,byzrezygnować
zmojejpasji,którąbyłafizykateoretyczna,izająćsięekonomią.Chciałemzrozumieć,
dlaczegonaszsystemgospodarczytakwieluludzizawiódłiczydasięcośztymzro-
bić.Gdyzgłębiałemtezagadnienia–icorazlepiejrozumiałem,dlaczegorynkiczęsto
niedziałająefektywnie–problemytylkosięnasilały.Nierównościnarastaływstopniu,
jakiwczasachmojejmłodościbyłniewyobrażalny.
Wielelatpóźniej,gdyw1993rokuzostawałemczłonkiemadministracjiprezydenta
BillaClintona,początkowojakoczłonekjegoRadyDoradcówEkonomicznych(Council
ofEconomicAdvisers,CEA),apóźniejjakojejprzewodniczący,nadtegorodzajuprob-
lemamidopierozaczynaliśmypracować.Gdzieśwpołowielat70.albonapoczątku
lat80.nierównościzaczęłydynamicznierosnąć.W1993rokubyłyjużznaczniewiększe
odtych,któredostrzegałemwcześniej.
Studiaibadaniaekonomicznezaprowadziłymniedowniosku,żeideologiapropago-
wanaprzezwielukonserwatystówjestbłędna.Ichnieomalreligijnawiarawefektywność
rynków–wiaratakwielka,żezgodniezniąpowinniśmypoprostuzostawićrynkom
kierowaniecałągospodarką–nieznajdowałażadnychpodstawteoriiczyobiektywnych
danych.Stanęliśmywzwiązkuztymprzedsporymwyzwaniem,bomusieliśmynietylko
przekonaćotyminnych,aletakżeopracowaćprogramyipolityki,któreumożliwiłyby
odwrócenieniebezpiecznegotrenduwzrostowegonierównościorazuniknięciepoten-
cjalnejdestabilizacjinaskutekliberalizacjirynkówfinansowych,rozpoczętejwlatach
80.XXwiekuprzezadministracjęRonaldaReagana.Niestetydoszłodotego,żewiara
wpotęgęrynkówosiągnęławdekadzielat90.poziomtakpowszechny,żenaliberalizację
rynkówfinansowychzaczęlinalegaćmoikoledzyzadministracjirządowej,awkońcu
nawetsamBillClinton1.
WokresiemojejpracywRadzieDoradcówEkonomicznychClintonanierównościcoraz
bardziejmnieniepokoiły,alepo2000rokusytuacjastałasięjeszczebardziejalarmująca,
1Mojelicznepotyczkiztamtegookresuopisałemwksiążcez2003roku,TheRoaringNineties:ANew
HistoryoftheWorld’sMostProsperousDecade(W.W.Norton,NewYork2003;wydaniepolskie:Szalone
latadziewięćdziesiąte,tłum.H.Simbierowicz,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2016).
12
