Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
teoriite,któreopisująsposóbprzyjmowaniastarości(adaptacja),
przeżywaniajejiodnajdowaniasięwniej(postawy),jakrównież
takie,którecharakteryzująwwiększymstopniurodzajrelacji
społecznych,interakcjiiaktywności,wjakieangażująsięludzie
wtejfazieżycia,niżistotęisposóbprzeżywaniastarości.
Teoriaaktywności,opisanaporazpierwszyprzezSusan
Cavanagh,ErnestaBurgessa,RobertaHavighurstaw1949roku,
zawierałakoncepcjęgromadzeniasięnapięćwynikających
zezmianywpełnieniurólspołecznych.Wokresiestarościjestono
bardzosilniezwiązanewewspółczesnychśrodowiskach
socjokulturowychzutratąwcześniejrealizowanychróllub
zzamianąichnainne.Dotyczytogłówniezjawiskaprzechodzenia
naemeryturęorazpoprzedzającychje:utratystanowiska,prestiżu,
stałegozajęcia,kontaktówzawodowychizmianytrybużycia.
Teoriatagłosi,żeczłowiekstarszywyznaczaswojedziałanie
wzależnościodokreśleniaiocenysamegosiebie,atakżeoceniania
goprzezinnych.Interpretacjazachowańludziwpodeszłymwieku
powinnazatemzachodzićwwiększymstopniuprzezpryzmatich
aktywnościaniżeli(jedynie)społecznychinterakcji.Takakoncepcja
nietylkocharakteryzujeproblemystarzeniasię,lecztakżekładzie
nacisknakoniecznośćaktywnegospędzaniaczasu,aktywność
bowiemzostałauznanazapotrzebępsychicznąispołeczną
wkażdymwieku.Satysfakcjaludzistarszychwiążesiębezpośrednio
zpodtrzymywaniemaktywności,atazzachowaniemciągłości
poutracierolipierwotnej,jakąjestpracazawodowa.
Teoriaaktywnościpodkreślato,żeczłowiekjestzeswejnatury
istotąaktywną,ajegożycietoczysięwrytmie:pracaczaswolny.
Żyjemywkręgucywilizacjieuropejskiej,wktórejpropagowane
zachowaniaaktywne,aalienowaneosobynieaktywne.Dlatego
teżaktywnośćstajesięwartościąspołeczną.Aktywnypowinienbyć
możeczłowiektakżewpóźniejszychlatachswojegożycia.
Wstarościaktywnystylżyciasprawia,żeczłowiekczujesię
potrzebny,spełniony,odczuwasatysfakcjęiplanujedalsze
działania.
Teoriawyłączania(wycofania,dezaktywacji)jest
przeciwstawnymdoteoriiaktywnościpodejściemfunkcjonalno-
socjologicznym.Opisanazostaław1961rokuprzezElaine
CummingiWilliamaEarlaHenry’egoiuznajewycofywaniesię