Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
oliwyiwina,którejbrakjestzłamaniemprawaiwystarcza,
żebywielezdumnychpróbobrócićwnicość.Znikądniebył
wygnany.Żadenaniołniestałzanimwbramie,zobwiesz-
czeniem,żemusimywybraćalbozupełnąbierność,albości-
gaćEręjakpsymetalowegozająca.Dookołarozpościerała
sięziemia,dostateczna,bowyposażonawewszystko,conam
jestpotrzebnedocodziennegopodziwu35.
Niemniejtoprzedewszystkimdoświadczenieizolacjinaznaczyło
francuski(bliskodziesięcioletni)okresemigracjiMiłosza.Wzamy-
kającymWidzenianadZatokąSanFranciscoesejuczytamy:
PięciomazmysłamiwrastałemweFrancję,cobyłootyle
zrozumiałe,żepomimowszelkichróżnicpomiędzyjejpro-
wincjamiEuropajestcałościąukształtowanąprzezwspólną
przeszłość.Niemniejwybór,przedjakimstoisięweFrancji,
niezupełnieprzypadłmidosmaku:możnatambyćalboFran-
cuzem,albocudzoziemcem.Ściślej,niemawyboru,skoro
nfrancuskość”macharakterniemalmetafizyczny,niezwiązany
anizdługimzamieszkaniem,anizrodzajempaszportu.Mój
akcentnaznaczałmniepiętnemobcości[ś].Tenakcentbył
jednakmój,stanowiłmojąwłasność,inieusiłowałemwca-
legosiępozbyć,takjaknieusiłowałempozbyćsiężadnych
swoichdawnychprzywiązańilojalności.Cobyłonajzupełniej
dozwolone,aledlatego,żewszelkiedziwactwawybaczasię
cudzoziemcom.Trudnowięcuchwycić,jaktakiewyłączenie
hamujepodporządkowującąpracęwyobraźni,którastarasię
np.prowincjęDordogneprzyswoićdotakiegostopnia,żeby
byłanmoja”
,aniezewnętrzna,chwilowaposiadłośćturysty36.
35C.Miłosz:LaCombe.W:Idem:Zaczynającodmoichulic.Kraków
2006,s.320.
36C.Miłosz:OemigracjidoAmerykitudzieżjakbypodsumowanie.
W:Idem:WidzenianadZatokąSanFrancisco.Kraków1989,s.187-188.
30WOBECHISTORIIIPOLITYKI