Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
chodziłomutuoChorwatów),„którymciężkobędzienazwaćsię
Serbami,leczwydajesięprawdopodobne,iżstopniowosiędotego
przyzwyczają”[39].
Garašaninwiedział,żeprogramzjednoczeniowybędzieoznaczał
dlapaństwaserbskiegodługąwalkęzdwomawielkimiimperiami,
osmańskimiaustriackim,którenadalsprawowaływładzęnad
niektórymiterenamiWielkiejSerbiizwyobrażeńnacjonalistów.
W1844rokuImperiumOsmańskiewciążkontrolowałowiększość
PółwyspuBałkańskiego.„Serbiamusiwytrwalekruszyćfasadę
państwatureckiego,kamieńpokamieniu,anastępnieużyćtego
dobregomateriałunastarychdobrychfundamentachcarstwa
serbskiego,abyzbudowaćizałożyćnanichwielkienowepaństwo
serbskie”[40].Austriarównieżbyłaskazananato,żebybyćwrogiem
Serbii[41].NaWęgrzech,wChorwacji-SłoweniiorazIstrii-Dalmacji
mieszkaliSerbowie(niewspominającowieluChorwatach,którzy
jeszczenieuznaliswojejserbskości),którzyrzekomotylkoczekali
nawyzwoleniespodwładzyHabsburgówizjednoczeniepodegidą
Belgradu.
Ażdo1918roku,kiedywielezjegocelówzostało
zrealizowanych,memoriałGarašaninapozostawałkluczowym
planempolitycznymserbskichwładców.Zawartewnimnaukibyły
upowszechnianegłówniezapośrednictwemsączonejspołeczeństwu
propagandynacjonalistycznej,któraczęściowobyłakoordynowana
zBelgradu,aczęściowonapędzanaprzezsiatkipatriotyczne
działającewprasie[42].WizjaWielkiejSerbiiniebyłajednak
wyłączniekwestiąpolitykirząduczynawetpropagandy.Byłaona
równieżmocnosplecionazkulturąitożsamościąSerbów.Pamięć
ocarstwieDuszanapobrzmiewaławniezwykleżywejtradycji
epickichpieśniludowychSerbów.Byłytodługieballady,często
śpiewaneprzymelancholijnymakompaniamenciejednostrunowych
gęśli,wczasiektórychśpiewacyisłuchaczeprzeżywalinanowo
wielkiearchetypowemomentyzdziejówSerbii.Tepieśni,śpiewane
wwioskachinatargowiskachwszystkichziemzamieszkiwanych
przezSerbów,wytworzyłyniezwyklebliskiepowiązaniapomiędzy
poezją,historiąitożsamością.Jednymzpierwszych,którzy
