Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Genezairozwójlutowaniaelementówmaszyn
kształtachiwymiarach.Umożliwiatorozwiązywanienajbardziejskompliko-
wanychproblemównierozłącznegołączenianowoczesnychmateriałów.
NajczęSciejstosowane,azarazemnajintensywniejrozwijane,sąmetody
lutowania:płomieniowe,indukcyjneipiecowe(watmosferachochronnych
iwpróżni),przyczymrozwójtenprzebiegawnastępującychkierunkach:
łstandaryzacjiinormalizacjikonstrukcjizłączaitechnologii,
łdoskonaleniaskładuchemicznegoipolepszeniawłaSciwoScimateria-
łówdodatkowych,
łmechanizacjiiautomatyzacjitechnologii,
łdoskonaleniaefektywnoSciijakoScitechnologii.
WnormachdotyczącychsystemówjakoScilutowanietwarde,podobniejakspa-
wanie,jestuznanezaprocesspecjalny.Procesytakiewymagajądokumento-
waniaimonitorowaniawkażdymetapiewykonywaniakonstrukcji.Dlatego
wceluusprawnieniaorganizacjiprodukcjiizapewnieniaodpowiedniejjako-
Sciwyrobuorganizacjenormalizacyjnewostatnimczasieopracowałyszereg
nowychnormdotyczącychlutowania.
Opracowywanesąnowepostacielutów,np.lutykompozytowe,lutyzotu-
linąlubrdzeniemtopnikowymorazpastylutownicze.
Rozwójtechnologiinietylkodotyczypostacilutów.Prowadzonesąprace
mającenaceluudoskonalenieskładuchemicznegolutów.Zjednejstronyjest
torozwójniskotopliwychbezkadmowychlutówsrebrnych,cojestzwiązane
zwycofywaniemzlutówkadmujakopierwiastkarakotwórczego.ZdrugiejzaS
stronyjesttorozwójspoiwdołączeniamateriałówuznawanychzaspecjalne,
jakstalistopowychodpornychnakorozjęiżarowytrzymałych,nadstopów(sto-
pównikluikobaltu),metaliwysokotopliwychiichstopów,atakżeceramiki,
materiałówwęglowychorazkompozytówoosnowiemetalowej,ceramicznej
iwęglowej.Doskonalonesąrównieżspoiwanaosnowieniklu,złotaorazme-
taliwysokotopliwychireaktywnych(np.lutytytanowe).Zaobserwowaćteż
możnarozwójlutówaktywnychnabaziemiedzi,srebraizłotazdodatkami
metalireaktywnychiwęglikotwórczychorazlutówsrebrnychzindem.Nauwagę
zasługujerównieżfaktopracowywaniaspoiwniemetalicznych:ceramicznych,
szklanychikompozytowych.Sąonetrwałeiodpornenazróżnicowanewarun-
kiklimatyczne.Lutytenieulegająstarzeniuikorozji.StosujesięjewięcwSro-
dowiskachagresywnychchemicznie.
Tendencjerozwojowetopnikówdotycząspecjalizacjiichzastosowań,
ograniczaniazawartoSciskładnikówtoksycznychorazpodwyższaniawłaSci-
woScitechnologicznych.Stosowanesąnp.topnikidolutowaniadużychele-
mentówwymagającychdługichczasównagrzewania,lutowaniamateriałów
wysokotopliwych,lutowaniawpozycjachprzymusowych,lutowaniazmecha-
nizowanego.
Mechanizacjaiautomatyzacjalutowaniawnajwiększymstopniudoty-
czyprocesunagrzewaniapłomieniowego.Donagrzewaniaindukcyjnegoipie-