Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przezSzajnochę.Wykorzystującswójtalentliteracki,trafiałdoszerokiegogro-
naczytelników.Zarzucanomuwieleuchybieńwarsztatowychczymetodolo-
gicznych,alejednocześniezazdroszczononiebywałejumiejętnościwciągania
czytającychwświatprzeszły.Sztukapisarskanatympolega-podkreślałKu-
bala-abyumiećzainteresowaćpubliczność,trafićwjejusposobienieiupodo-
banie,wtonczasuiprzedstawićtreśćrzeczyztejstrony,gdziejestzupełnie
jasnąinajlepiejzrozumiałądlaczytelnika.Beztegonajwiększamyśl,najlepsza
treśćbędziemartwympłodem,dziełonudnym,aautornieocenionynależycie
130.
NaprzełomieXIXiXXwiekuopublikowałkilkatomówpoważnychdziełpo-
święconychwojnomtoczonymprzezPolakówwXVIIwieku.
Największyzbiórwartościowejliteraturyukrainoznawczej,zktóregokorzy-
stalihistorycyukraińscy,znajdowałsięwBiblioteceNaukowegoTowarzystwa
im.Szewczenkizałożonejw1892roku.Dziękim.in.MychajłowiHruszewśkie-
mujejzbiórbardzoszybkosiępowiększał,byw1914rokuosiągnąć70tys.
tomów.NapoczątkuXXwiekupowstaławeLwowierównieżBibliotekaGminy
Żydowskiej(w1902roku)-pierwszategotypuplacówkawPolsce.Inicjatorem
jejpowołaniabyłSalomonBuber,któryprzekazałjejrównieżswójbardzobo-
gatyksięgozbiór
131.
Nietylkobiblioteki,alezwłaszczaarchiwastałysięmiejscempracyhisto-
ryków;wywarlioninajwiększywpływnaichfunkcjonowanie.Niebrakowało
ichwArchiwumKrajowymAktówGrodzkichiZiemskich,ArchiwumNamiest-
nictwa,następnieArchiwumAktDawnychMiastaLwowa.Pierwszeznich
wprawdziezostałozałożonejeszczew1784rokuwceluzgromadzeniastaropol-
skichksiągsądowych,alecelnaukowyzaczęłospełniaćwrazzprzejściempod
kuratelęWydziałuKrajowegow1878roku.Ojegoznaczeniudecydowalipowo-
ływanikierownicy-profesorowieuniwersytetu
132-najwybitniejsiówcześni
historycy:KsaweryLiskesprawującytęfunkcjęwlatach1878-1891ijegona-
stępcaOswaldBalzerdośmierciw1933roku.PracownicyArchiwumAktów
GrodzkichiZiemskichmoglisięwykazaćniemałymdorobkiemnaukowym,
którygwarantowałwysokipoziominstytucji.Wśródosóbtamzatrudnionych
przedIwojnąświatowąspotykamyhistorykówtejmiary,coLudwikFinkel,
WładysławSemkowicz,PrzemysławDąbkowski,WojciechHejnosz
133.WAr-
130Cyt.zaiH.Barycz,Wśródgawędziarzy,t.2,s.231-232.
131M.Bałaban,NaukażydowskawPolsceOdrodzonejorazJudaicipolscyzagranicami
Państwa,„GłosGminyŻydowskiej”1938,s.280.
132ObowiązkowokażdymdyrektoremArchiwumbyłprofesorUniwersytetuLwowskiego.
133S.Ciara,ArchiwaiuniwersytetywKrakowieiLwowiewlatach1877/78-1918,Warszawa
2002;tenże,Archiwalwowskiewdobieautonomiigalicyjskiej[wi]Wielokulturoweśrodowisko,
t.II,s.110in.;tenże,RolaarchiwówiarchiwistówlwowskichwpolskimżyciunarodowymGali-
cjido1918roku[wi]Historia-mentalność-tożsamość.Miejsceirolahistoriiorazhistoryków
wżyciunarodupolskiegoiukraińskiegowXIXiXXwiekupodred.J.Pisulińskiej,P.Sierżęgi,
L.Zaszkilniaka,Rzeszów2008,s.267in.
35
