Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dlaczegofilozofia?
8
Wedługrozpowszechnio-
rymżyjemy,aninadawaćmujakiejśmistycznejgłębi.Ajużna
nejopiniifilozofjestin-
pewnonietworzyiluzji,leczpróbujeznaleźćprzekonująceod-
telektualnymstraszyd-
powiedzinanieuniknionezasadniczepytania.Wposzukiwaniach
łem.Używadziwnych
tychjednakjestniekiedyzmuszonazmienićhoryzontoczekiwa-
słów,bujawobłokachi
formułujerównieniezro-
nychodpowiedzi,anierzadkotakżesamepytania.
zumiałe,cobezużytecz-
Filozofiawwąskimiścisłymsensiejestdyscyplinąstosun-
netwierdzenia.Tymcza-
kowomłodą,zgodniezeświadectwemzachowanychźródeł
semwielkimfilozofom
liczysobieniewieleponaddwaipółtysiącalat.Nieuniknione
bynajmniejnieobcyjest
pytaniapojawiłysięjednakjużnadługoprzedtem;późniejzko-
naszświat,aichmyśl
przesyconajestdoświad-
leirozpatrywanojeniekiedytakżepozafilozofią.Dlategodofi-
czeniem;przyglądająsię
lozofiipotrzebaczegoświęcej:rozwijasięonadopierowtedy,gdy
jednakświatuwsposób
ludziniezadowaladotychczasowysposóbzadawaniapytańalbo
bardziejgruntowny,to-
udzielaneodpowiedzi.Zzasadniczegoniezadowolenia,zra-
teżdocierajądonowych,
jeszczenieznanychtery-
dykalnejkrytykiwyrastanowysposóbzapytywaniaiodpowia-
toriów.Koniecznemoże
okazaćsięprzytym
wprowadzenienowych
wyrażeń.Zregułyczynią
tojednakostrożnie.Na-
wettakieokreśleniejak
oniej.
dania,nowepodejściedorzeczywistościinowysposóbmówienia
Filozofowienaogółniesnująopowieści,któreGrecynazy-
walimitami:historiiobogachibohaterach,opoczątkachiupo-
rządkowaniuprzyrodyispołeczeństwa.Filozofowieniepowołują
„idea”pochodzizjęzyka
sięrównieżnaobjawienie,naSłowoBoże,aniteżnaprzekaz,
potocznego,jakkolwiek
tradycję.Jeśliczyniąjeprzedmiotemswychdociekań,posługują
byłtojęzykpotoczny
sięprzytymwyłącznienarzędziamipospolitegorozumuludz-
pierwszychfilozofów,gre-
kiego:(adekwatnymi)pojęciami,(niesprzecznymiikonkluzyw-
ka.–LucaGiordano,
Filozofzeszkołycyni-
nymi)racjami,argumentami,orazelementarnymdoświadcze-
ków,ok.1660.
niem,naprzykładtakim,żeistniejeświatzamieszkałyprzezróż-
norodneistoty,iżewystępująteżwśródnich
istotyzdolnedomówieniaimyślenia.Wszyst-
kietenarzędzia–pojęcie,argumentacjaido-
świadczenie–majązapewnićpoznaniufilozo-
ficznemujaknajszerszeobowiązywanie.Jeśli
filozofomniekiedynieudajesięosiągnąćpow-
szechnejważności,oczekiwaćnależyprzy-
najmniejjej„młodszejsiostry”,powszechnej
sprawdzalności.
Ponieważkażdeztychtrzechfilozoficz-
nychnarzędziistniejewliczbiemnogiej,filo-
zofiawkrótcewzbogacasięoposzukiwanieupo-
rządkowanegozwiązku.Zarównopojęcia,jak
iargumenty,atakżeichuporządkowanieoraz
jegowyrazjęzykowy,wszystkotoGrecyna-
zywalilogos.Eliksiremżyciafilozofiijestlogos
zjegoczteremaaspektami:pojęciem,argu-
mentacją,„logicznym”porządkiemijęzykiem.
