Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Wodawmieście
Działalnośćczłowiekawywierawpływnaniemalwszystkieelementyśrodowi-
skafizycznogeograficznego.Oddziaływanietojestszczególniewyraźnewobrębie
aglomeracjimiejskich,gdziestopieńprzekształcenianaturalnychcechobszarujest
największy.Wpływtenprzejawiasiętakżewodniesieniudowarunkówkrążenia
wodynaobszarzezurbanizowanym,antropopresjiulegabowiemwiększośćczyn-
nikówkształtującychodpływrzeczny.WwiekuXXIprzestrzeńmiejskacorazczę-
ściejstajesięprzedmiotemzainteresowaniahydrologii.Towmiastach,aszczegól-
nienaobszarzedużychaglomeracjimiejskich,następujenajbardziejwidoczne
przekształcanienaturalnychelementówśrodowiskaprzyrodniczegoorazwprowa-
dzanieelementówsztucznych.Kształtowanieprzestrzenimiejskiejmabowiem
bezpośredniwpływnawarunkiżycialudności.
Szacujesię,żedoroku2030ponad60%populacjiświatowejbędziemieszkało
naterenachzurbanizowanych(Paul,Meyer2001).Mimożeobszarymiejskiezaj-
mująobecniejedynieokoło2%powierzchnilądów,znaczącowpływająnaśrodo-
wiskoprzyrodnicze.Jednakudziałpowierzchnizurbanizowanychstalewzrasta.
Szacujesię,żepowierzchniaprzezniezajmowanaw2030r.będzietrzykrotnie
większaniżw2000r.(Setoiin.2012).Towłaśniecentramiastgenerująponad
78%wszystkichgazówcieplarnianych(Grimmiin.2000).Zmienionewłasności
podłożawielkichmiastwywołującałyszeregkonsekwencjiklimatycznych.Doty-
cząonem.in.temperatury,opadówatmosferycznychizachmurzenia.Wysokie
budynkimodyfikująprzepływpowietrza,apoziomjegozanieczyszczeniaorazdo-
stawasztucznegociepłasąprzyczynąkształtowaniasięnatychobszarachklimatu
oindywidualnychcechach,odmiennegoodwłaściwegodlaterenówwiejskich.
Najszerzejdyskutowanymprzejawemoddziaływaniamiastanaklimatjestzja-
wiskotzw.wyspyciepła(Fortuniak2003;Gaston2010).Związanejestonozpo-
chłanianiemkrótkofalowegopromieniowaniasłonecznegoprzezzwiększonepole
powierzchniabsorbującej(nietylkopowierzchniepłaskie-dachyiulice,ale
iścianydomów),większąpojemnośćcieplnąmateriałówbudowlanychorazmniej-
szealbedopowierzchni.Energiapochłoniętaprzezzabudowęjestdłużejzatrzy-
mywanawntkancemiejskiej”zewzględunaobecnośćtzw.kanionówmiejskich,
czyliulic,wzdłużktórychpoobustronachznajdująsięwysokiebudynki.Zabudo-
