Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cji”,anawetdokumentalizmu?nJeślitechnikizatrzy-
1993)opowiadaotym,jakzasprawątechnospodni
mująceruch-piszeWilliamMoritz-(rysunek,postaci
zwariowanywynalazcaijegointeligentnypieszostają
zmodeliny[claymoulding]itd.)możnawykorzystać,
wplątaniwkryminalnąaferę,kierowanąprzezzbrod-
bywyrazićcoś,codasięsflmowaćwpostaci«żywej
niczegopingwina.Aterazuznajmy,żeużycieanimacji
akcji»,topocozawracaćsobiegłowę,tracącdługie
niebyłokonieczneiwyobraźmysobieaktorabiega-
godzinynazrobienie1500oddzielnychklatekdosce-
jącegopoplaniewmetalowychgaciach(dlaspecjalisty
ny,którąmożnanakręcićwciągujednejminuty?”31.
odefektówspecjalnychtożadnewyzwanie)lubżywego
Moritzpodważasensrealizowaniajakichkolwiekfa-
pingwinawłamującegosiędomuzeum.Niktchybanie
bularnychflmówanimowanych,uważając,żeani-
zaprzeczy,żepowstałobyflmowekuriozum.Jednakże
macjęzawszedasięzastąpićnżywymizdjęciami”-ito
Park,wychowanynaamerykańskiejkreskówce34,
zpożytkiemdlaflmu.Niebierzejednakpoduwagę
wiedział,żechowającsięzaplecamiplastelinowych
tego,żejużsamopojawieniesięmarionetkijestdla
marionetek,zrzucaodpowiedzialnośćzaspiętrzony
widzaczytelnymsygnałem,awykorzystanietworzy-
absurdnaWallace’aijegowiernegopsaGromita,któ-
wa,zjakiegozostalizrobienibohaterowie(plastelina,
rym-jakożefunkcjonująwświeciecałkowicieinnym
kreskanapapierze,drut),dajemożliwości,których
niżrzeczywistośćpozaflmowa-wolnobezzdziwienia
niesposóbuzyskaćwflmieaktorskim.Zdrugiejjed-
walczyćzinteligentnympingwinem.Tymsamym
nakstronyMoritzmawieleracji.Ijegostanowiskonie
zamiasteklektycznegoflmuklasynB”lubnC”otrzy-
jestwcaleodosobnione.AndrzejKossakowskizazna-
mujemyobrazspójnywswejgroteskowości-plaste-
czanaprzykład,żewflmieanimowanymmusibyć
linowązabawęflmowymkiczem.
widoczneuzasadnienie,dlaczegoużytazostałatech-
Problemrealizmuwflmieanimowanympowraca
nikafotografipoklatkowej,lubprościej:flmanimo-
regularnieodbliskostulat.Wdobieanimacjikompu-
wanyniepowinienopowiadaćhistorii,wktórychmog-
terowejizaawansowanychefektówspecjalnychgra-
libyzwiększympowodzeniemwystąpićaktorzy32.
nicamiędzypoklatkowymtrikiemaprawdziwąani-
nFilmanimowany-powiedziałzkoleiwwywiadzie
macją(tojestznaczącą)zostałaponowniezatarta.
BobGodfrey-powinieneksploatowaćfantastykę,nie-
prawdopodobieństwo,wyobraźnięludzką-bokamery
flmu«żywego»trafłyjużdosłowniewszędzie,dokąd
możnazajśćnaziemi,anawetbyłyjużnaksiężycu”33.
Plastykaczyflm
Wiarawtendogmatpozwalawielukrytykomposta-
wićnamarginesieanimacjidzieła,wktórychdominu-
Wydawałobysię,żesamterminnflmanimowa-
jącąrolęodgrywanieplastyka,alefabuła.
ny”stanowiodpowiedźnapytanie,czyanimacjajest
Naproblemtenmożnajednakspojrzećzod-
sztukąplastycznączyflmową.Tylkonapozór.Bez
wrotnejperspektywy.Twórcaflmuniemusiuza-
truduznajdziemytunajrozmaitszestanowiska.nPo-
sadniać,dlaczegotraciłdługiegodzinynazrobienie
czynającodgenezyprzezaktkreacji,anaostatecznej
tysiącapięciusetoddzielnychklatekdosceny,którą
formiekończąc,flmanimowanymanifestujeswój
mógłnakręcićwciągujednejminuty-to,żeużyłktó-
plastycznyrodowódiniezerwanewięzyzplastyką-
rejśzntechnikzatrzymującychruch”(stop-motion),
piszeWojciechMischke.-Natomiastzflmemłączy
wystarczyzacałeuzasadnienie.Każdebowiemwy-
gojedynienośnikzapisu.Nawetmontażflmowy,ka-
korzystanieanimacji(zpominięciemtrików)zmienia
nonyekranowejnarracjistosowanewanimowanych
znaczeniehistoriizapisanejwscenariuszu.Animacja,
opowieściachniemogąwykazaćsięczystoflmowym
nawetjeżeliniewykorzystujepotencjałuswojegoję-
pochodzeniem.Uichźródeł[Ż]leżąrozwiązaniaplas-
zyka,jestdlawidzaczytelnymsygnałem,żeotooglą-
tyczne”35.ZenonWasilewskiuważanatomiast,że
daumownągręformplastycznych,anieświatludzi,
nflmanimowanyjest-jakkażdyinnyflm-domeną
wktórymobowiązująprawafzykiipsychologii.Mato
twórcyflmowca,anieplastyka.Jeśli,nawetznako-
oczywiściedalszekonsekwencje.
mity,plastyknieposiadatalentureżyserskiegoiani-
Abyuzmysłowićsobiemechanizmodbioruflmu
matorskiego,tojegodziełomimodoskonałejopra-
animowanego,zwróćmyuwagęnajedenprzykład,
wyplastycznejbędzietzw.kiczem”36.Winnymzaś
znanykażdemumiłośnikowitegogatunku.Krótkome-
tekściedopowiada:nPlastykawflmieanimowanym
trażówkaNickaParkaWściekłegacie(WrongTrousers,
gra,oczywiście,bardzoważnąrolę,możebyćnawet
15
