Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
I.Wrozproszeniu
udajesięwmontowaćwspółczesnośćwto,cojużbyło,wkontekst
historyczny.Zarazempojawisiętonprognostyczny.Trochętoprzypo-
minazmodyfikowanyschematheglowski,alenietojestnajważniejsze.
Takwięcpoprzypomnieniudefinicjipojęcia„bohemy”,przychodzido
sformułowaniawyrazistejtezy.Tezy—podkreślmy—natyleogólnej
imodelowej,właściwietyleżodnoszącejsiędorzeczywistościpol-
skiejlatdziewięćdziesiątych,ileamerykańskiejlatpięćdziesiątychczy
sześćdziesiątychXXwieku,takżemożnaowątezębeztruduprzyło-
żyćdowspółczesnejzmianykulturowej,gdzieindziejjużprzerabianej,
oczymMiłoszbardzodobrzewiedział.Tazmiana,tomarginalizacja
kulturywysokiejidyktatkultury„DworuiRynku”(przytaczamter-
minologięautoraszkicuŻycienawyspach).
Oddajmygłospoecie,pamiętając,iżpiszeontakżeoniebezpieczeń-
stwachżycia„nawyspie”,oczymprzyjdziejeszczepowiedzieć.
Powiekuspołecznychzaangażowańmożeprzyjśćwiekwyobcowaniapoetówiar-
tystów.[…]chciałbymprzypomnieć,żewartozastanowićsięnadróżnymiodmianami
wycofaniasięnamargines,gdzieprawarynkudziałająsłabiej,niejakowinnywymiar
czynawyspę17.
DalejMiłoszzwracauwagęnafakt,iż„nawyspie”—wmałym
środowiskupoetówczyludzipiszącychzawodowooliteraturze—
awięcw„społecznościachwyobcowanych”,panująinnehierarchie
niżte,którewyznajeogół.Godzącsięnamarginalizację,osłabiająte
środowiskapokusy„DworuiRynku”.Jednakjeżelichcesiętrafićdo
„masyzwykłychśmiertelników”,należypozbyćsię„wysokichwyma-
gańobowiązującychwwąskimkręguprzyjaciółiuznaćzaswojeto,
coporuszyłoogół”18.Zkoleicenąpozostawania„nawyspie”jesttak-
żeskłonnośćdo„teoretycznychszałów”(jakoprzykład,pojawiająsię
17Cz.Miłosz,Życienawyspach,[w:]Id.,Życienawyspach,Kraków1997,s.83.
18Ibid.,s.88.Metafory„Dworu”i„Rynku”adaptujepisarzzestarejpoezji
chińskiej—wtedy,ijaksięokazujeobecnie,powieluwiekach,określająone—
czytamywinnymesejuMiłosza—działaniastałychpraw;„Ktozyskujesławęalbo
choćbyuznanie,automatyczniewchodziwszeregielity[…]Wartozauważyć,że
pomiędzybardzoekskluzywnymigrupkamiiDworemorazRynkiemodbywasię
osmoza,wskutekczegosława,uzyskananajpierwwwąskimkręgu,mateżpraktyczne
następstwa”.Cz.Miłosz,Poeta,DwóriRynek,[w:]Id.,Opodróżachwczasie,Kraków
2004,s.79.(Pierwodruk:„TygodnikPowszechny”1998,nr26).
