Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Marks.Noweperspektywy
aponadtoformsocjalistycznegoplanowania.Kryzysu,który
prezentowanitutajautorzyuznająnatomiastzawybuchbez-
względnejniemożnościstawieniaprzezkapitałczołaspołecz-
nymżądaniom.Tymsamymzaśkryzysupanowaniakapitału
wobliczuwybuchustosunkówspołecznych,nazbytzłożonych,
bydałosięjesprowadzićdostosunkuczystokapitałowego.
Dokonaćtegomożnanarozmaitesposoby:nietylkozatem
podążająctropemuwspółcześnieniamyśliMarksaidostoso-
waniajejdonowychpotrzeb,leczrównieżznajdująctutajpunkt
wyjściadlaprawdziwiebliskiegoobcowaniazmyślicielem,być
możejednymznajczęściejcytowanych,anajrzadziejczytanych
naświecie,bezlitosnymkrytykiemantelitteramczegoś,co
obecniezwiesięeuropejskąlewicą.CzytającMarksanasposób,
któryniektórymwydaćsięmożeczymśwręczskandalicznym:
wkontekściecałkowiciewykraczającympozaobronępraw,
drwiącymzhasłarepublikifrancuskiej,widniejącegodziśna
sztandarachkapitału:Wolność,Równość,WłasnośćiBentham
3
.
Chcemy,bynasdobrzezrozumiano:nieidzieopochopne
porzuceniekwestiipraw;samemubojownikowiMarksowinie
zbywałobynajmniejnarealizmiewtymtemacie.Możnaby
wręczrzec,żestroniceKapitałupokazująnampojęciewyzysku
dokonującegosięrównieżtam,gdziekwitnieustrójdemokra-
tyczny.Marksowskakrytykawyzyskujestzgruntunaukowa,
anieprowadzonazpozycjimoralnych.Pozatym,jakwiadomo,
Markszakłada,żesiłaroboczajakotowar-wodróżnieniuod
pracy,któraniejesttowarem-wzoreminnychtowarówjest
wymienialnanaswąwartośćrynkową.Kapitalistanieprzy
-
3K.Marks,Kapitał.Krytykaekonomiipolitycznej.KsięgaI:Proceswytwarzania
kapitału,tłum.P.Hofman,B.Minc,E.Lipiński,w:K.Marks,F.Engels,Dzieła
[MED],t.23,Warszawa1968,s.203.TekstyMarksaiEngelsawdalszejczęści
książkicytowanebędązawydaniemMED(chyba,żeniebędąsięznajdowaćwtym
wydaniu)zpodaniemnumerutomu-przyp.red.
18
