Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tabela1.4.Międzynarodoweklasytemperaturowemateriałówizolacyjnych
υmaxw°C
Przykłady
Klasa
bawełna,
papier
90
Y
materiałYnasycony
olejemlublakierem
105
A
plastyczne
smoła,
masy
120
E
szkło
130
B
mikanit
155
F
poliamidy
Nomex
typu
180
H
porcelana
azbest,
>180
C
Materiałyizolacyjneelektrycznecharakteryzująsiędużąróżnorodnościąisąpodzielonenaklasytemperaturowe.Klasy
temperaturoweoznaczająmaksymalnątemperaturę,wktórejmateriałpowiniensięznajdować.Wtab.1.4przedstawionopodział
materiałówizolacyjnychwedługklastemperaturowychzpodaniemprzykładówmateriałówspełniającychteklasy.Materiały
izolacyjnewtransformatorachimaszynachelektrycznychmajątemperaturęuzwojenia,aonazależyodprąduobciążenia,który
zmieniasięwczasie.Jeśliizolacjamatemperaturęwyższąodtemperaturydopuszczalnejdlaswojejklasy,tojejczasżycia,wktórym
właściwościizolacyjnesądobre,skracasię.Narys.1.12przedstawionowykresyczasówżyciatrzechklasmateriałówizolacyjnych
wfunkcjitemperaturypracy.
TransformatoryenergetycznewwykonaniustandardowymmająukładizolacyjnyklasyA.Przewódnawojowymaizolację
celulozową(papierlubbawełna)icałytransformatorjestumieszczonywkadziwypełnionejolejemtransformatorowym.Olejpełni
funkcjęizolacyjnąichłodzącą.Przepisybezpieczeństwainstalacjitransformatorówolejowychwymagają,abypodkadzią
transformatorabyłzbiornik,doktórego,wrazieawariikadzitransformatora,wycieknieolej.Transformatorysuchesąinstalowane
whalachfabrycznychiwkopalniach,gdziezewzględówbezpieczeństwaniemożnastosowaćtransformatorówolejowych.
TransformatorysuchemająklasęizolacjiFlubH,przyczymizolacjazewzględunaprzepisypożaroweniemożebyćpalna,toznaczy
podwpływemdziałaniananiąpłomieniazewnętrznegoizolacjamożesięrozgrzaćdotemperaturykilkuset°C,leczniemoże
podtrzymywaćpożaru.Jakoizolacjęstosujesiętaśmęipłótnoszklanelubaramidowe.
Wmaszynachelektrycznychniskonapięciowych,onapięciuznamionowymdo1000V,układizolacyjnyjestpodwójnyiskładasię
zizolacjiżłobkowejiizolacjiprzewodów.Jakoizolacjężłobkowąstosujesię:preszpan,mikafolię,płótnoszklane,aobecnie
najczęściejnomeks.Jakoizolacjęprzewodową,wprzewodachokrągłych,stosujesięlakierizolacyjny(dwielubtrzywarstwy).
WprzewodachprofilowychstosujesięzwykletaśmęszklanąlubtaśmęNomex.Uzwojonystojaniwirniksąnasycanelakierem
izolacyjnym.
Rys.1.12.Czasżyciaizolacjiwskalilogarytmicznejwfunkcjitemperatury
Wmaszynachelektrycznychwysokonapięciowych(6kV)prąduzmiennego,atakżewmaszynachprądustałegodużejmocy,układ
izolacyjnytakżejestpodwójny:izolacjaprzewodówiizolacjacewek.Przewodysąprofilowe,izolacjaprzewodówjestwykonywana
taśmąNomexlubtaśmąszklaną.Izolacjacewek(izolacjagłówna)jestklasyF.IzolacjaklasyBbazujenapłatkachmikinaklejanych
nafolie(mikafolia).Mikajestmateriałemmineralnymijejodpornośćtemperaturowajestwysoka.KlasęBmikafoliideterminuje
dopuszczalnatemperaturazastosowanejfoliiilakieruizolacyjnego.Wadątejizolacjijestjejgrubość.Izolacjategotypuzajmujedużo
miejscawżłobkach,tymsamymzmniejszasięwspółczynnikwypełnieniażłobkówmiedzią.Grubaizolacjautrudniatakżeprzepływ
ciepłazuzwojeniadomagnetowodu,anaczołachdoczynnikachłodzącego.Obecniestandardowouzwojeniamaszynwykonujesię
wklasieF.IzolacjaklasyFbazujetakżenamicebądźnaszkle,leczwtymprzypadkuzarównotaśma,jakilakiermająklasę
temperaturowąF.Wykorzystujesiętuwielkązaletęmiki,amianowiciedużąodpornośćnawyładowanianiezupełne.Opracowano
nowetechnologiewykonywaniaizolacjigłównejpodnazwamiResin-RichiVPI(ang.VacuumPressureImpregnation).Technologia
tabazujenataśmiemikowejnapodkładzieszklanymzzawartościąlepiszcza.Nasycenieuzwojenialakieremizolacyjnym
wtechnologiipróżniowo-ciśnieniowejumożliwiauzyskaniecienkiejwarstwyizolacyjnej,dobrzeprzylegającejdouzwojenia,odużej
wytrzymałościelektrycznejnaprzebicie.Izolacjazajmujeznaczniemniejmiejscawżłobkach,azatemuzwojeniemalepszy
