Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
maszynyiurządzenia–budowa,eksploatacja,utrzymanie
drinż.DamianHadryś,inż.ŁukaszKus,PolitechnikaŚląska
Oponypojazdów
imaszynużytkowanych
przyrealizacjiinfrastrukturalnych
inwestycjibudowlanych
Wartykuleomówionokwestiezwiązanezklasyfkacją,oznakowaniem,uszkodzeniamiinaprawa-
mioponstosowanychwmaszynachbudowlanych.Odpowiedniedopasowanieieksploatowanie
opondajągwarancjęprawidłowegoporuszaniasięmaszyn,acozatymidzie–odpowiedniej
wydajnościiterminowościwykonywanychzadań.
Realizacjaróżnegorodzajuinfrastrukturalnychinwe-
specjalnych)imaszynroboczychciężkich.Najpowszech-
stycjibudowlanychpociągazasobąkonieczność
użyciaróżnegorodzajupojazdów(wtympojazdów
niejszymprzykłademsątuśrodkitransportusamochodo-
wegoimaszynyroboczewykorzystywanewprzypadku
realizacjirobótziemnych.Trudnewarunkieksploatacji,
któretowarzysząnajczęściejtegorodzajuinwestycjom,
powodują,żebardzoważnymaspektemjestogumienie
zastosowanewewspomnianychwcześniejmaszynach.
Przedtymzpozoruprostymelementemjeststawianych
wielewymagań,ajakiekolwiekjegoniedomaganieskutkuje
niemożnościądalszegoużytkowaniamaszyny.Oczywiście
pewnymrozwiązaniemjestzałożenieużytkowaniawyłącz-
niemaszynogąsienicowymukładziejezdnym,jednakta-
kierozwiązanieprzysparzawieluproblemów,aponadto
niezawszejestmożliwedozastosowania.
Klasyfkacjaopon
Zarównooponysamochodowychśrodkówtransportu,
jakimaszynbudowlanychcharakteryzująsięróżnymi
wymiaramiorazbudowąiwykorzystanymidoniejma-
teriałami.Każdaoponamawielecechszczególnych(np.
przynajmniejkilkapodstawowychwymiarówgeometrycz-
nych),któresąnaniejopisanezwykorzystaniemodpo-
wiednichoznaczeń.Znajomośćtychoznaczeńjestpod-
stawąpoprawnegodoboruoponydokonkretnejmaszyny,
comazapewnićbezproblemoweibezpiecznejejużytko-
wanieprzyzałożonejprzezproducentatrwałości.
Zasadniczoistniejekilkakryteriów,wedługktórychmoż-
napodzielićoponywykorzystywanedosamochodowych
środkówtransportuimaszynbudowlanych.Jednaknale-
żyzaznaczyć,żeniekażdekryteriumdotyczywspomnia-
nychobiektówtechnicznych.Dopodstawowychkryteriów
możnazaliczyćpodziałzewzględuna:warunkiterenowe,
warunkipogodowe,prędkośćporuszaniasięmaszyny,ob-
ciążenieodmasymaszynyiładunku,budowęwewnętrzną
opony,postaćbieżnika,przeznaczenienaośorazsposób
utrzymywaniaciśnieniawewnątrzogumienia.
Jeślichodziopodziałoponzewzględunawarunkitere-
nowe,tonajczęściejdzielisięjenaoponyszosoweiopo-
nyterenowe.Oponyszosowesąprzeznaczonewzasadzie
nadrogioróżnychnawierzchniach(beton,bitum,klin-
kier,granit,szuter).Mogąoneróżnićsięrzeźbąbieżnika
iprofilemopony–odoponyzpłytkimbieżnikiemty-
powoszosowymzmałąliczbąrowkóworazniskimpro-
filem(nawet30%)dooponyzbieżnikiemogłębokości
kilkunastumilimetrówirzeźbieumożliwiającejporusza-
niesięposzutrzeorazprofilemwynoszącymnawet80%.
Zupełnieinaczejprzedstawiasięsprawaoponterenowych.
Zregułymająonewysokiprofil(nawetpowyżej90%).
Charakterystycznyjestteżbieżnikosporejgłębokości
(nawetkilkadziesiątmilimetrów)iwielkiejliczbiewypu-
stek(częstonawetnabokachopony),któryzapewnia
współpracęzpodłożemopartąnaoddziaływaniusiłowo-
-kształtowym(rys.1).
PonadtoczęstomożnaznaleźćoznaczeniaATlub
MTwskazującenaterenoweprzeznaczeniaopon.Opo-
nyATmająbardziejuniwersalnycharakter,aopony
MTsąprzeznaczonedociężkichwarunkówterenowych
iniezapewniająkomfortuprzyjeździenanawierzchniach
utwardzonych.
Istotnącechąoponjestichprzeznaczeniezewzględu
nawarunkipogodowe.Zasadniczooponydzielisięna:
letnie,zimoweorazuniwersalne,aróżnicewynikajązrzeź-
bybieżnikaizeskładumieszankielastomerowejużytej
4
MagazynAutostrady
