Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Liczbywymierne(dodatnieiniedodatnie)
13
3.Liczbywymiernedodatnie
Ułamkiemzwykłym(np.
1
3
)nazywamyilorazdwóchliczbcałkowitych,zktórych
dzielnajestlicznikiem,dzielnikmianownikiem,akreskaułamkowazastępuje
znakdzielenia.Mianownikmusibyćliczbąróżnąod0.
Wśródułamkówwyróżniamyułamkiwłaściweiniewłaściwe.
Ułamkiwłaściwe(np.
2
7
)tote,wktórychlicznikjestmniejszyodmianownika.
Sąonemniejszeod1.
Ułamkiniewłaściwe(np.
12
5
,
7
7
)tote,wktórychlicznikjestwiększyodmianow-
nikalubrównymianownikowi.Sąonewiększeod1lubrówne1.
Liczbywpostaci1
1
5
,4
7
8,9
1
2toliczbymieszane.
Skracaniemułamkanazywamyczynnośćpolegającąnapodzieleniujegolicz-
nikaimianownikaprzeztęsamąliczbęróżnąod0,np.
36
24
=
24:12
36:12
=
2
3
.
Rozszerzanieułamkatoczynnośćpolegającanapomnożeniulicznikaimia-
nownikaprzeztęsamąliczbęróżnąod0,np.
2
3
=
2·4
3·4
=
12
8
.
Każdedwaułamkimożemyporównać.Porównującdwaułamkizwykłe,
zazwyczajdoprowadzamyjedoułamkóworównychmianownikachlubrównych
licznikach,np.
5
6
>
1
4
,bo
12
10
>
12
3
;
51
4
<
10
73
,bo
255
20
<
146
20
.
Najprościejdodajesięlubodejmujeułamkiojednakowychmianownikach.
Wystarczydodaćlubodjąćliczniki,amianownikpozostawićbezzmian,np.
3
5
+
1
5
=
4
5
;
11
9
-
11
3
=
11
6
.
Abydodaćlubodjąćułamkioróżnychmianownikach,należynajpierwsprowa-
dzićjedowspólnegomianownika,następniedodaćlubodjąćliczniki,amianow-
nikpozostawićbezzmian.
PRZYKŁAD1
Wykonajdziałania:a)
Rozwiązanie
a)
Odpowiedź:
5
6
+
3
8
=
20
24
+
5
6
24
9
+
=
3
8
=1
29
24
=1
24
5
5
6
;
+
24
5
3
8
6
;
;
1
9
-2
b)6
b)6
12
7
1
9
=3
-2
1
9
-2
36
19
12
7
.
12
.
7
=6
36
4
-2
21
36
=5
40
36
-2
21
36
=3
19
36
.
WWW.GIMTESTOK.PL
