Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
EDUKACJA
Cześć!
MieszkamweFlandriiilubięflamandzkie
malarstwo.Oczywiściejestgotutajwokół
pełno.Nietylkonaścianach,aleteżwimio-
nach.Wyobraźciesobie,żewtymrokuuczę
RembrandtaiSaskię!Trochędziwniesięczu-
ję,mówiąc:„Rembrandt,proszędotablicy”.
Przyznamsię,żejestemnauczycielemprak-
tykiem,któregoniewciągająteoretyczne
rozważaniaonauczaniuiszkolnictwie.Mo-
żepowinny,aleniewciągają.Jednakzdarza-
jąsięwyjątkiodtejregułyidziśwłaśnie,
wyjątkowo,oteoriachnapiszę.
Szkołymiędzynarodowe,takiejakmoja,to
mieszankawielunarodowości,acozatym
idzie-wielukultur.Uczniowiepochodzą
zróżnychsystemówszkolnych,rodzicema-
jązróżnicowaneoczekiwaniawobecszko-
łyinauczycielepowinnitęróżnorodność
rozumieć.Niedawnonajednymzeszkoleń
przedstawiononampięćpoglądównadzie-
ciństwoiszkolnictwo,któremiały(imają)
istotnywpływnamyślenieowychowaniu
inauczaniunaświecie.Tozestawieniewyda-
jemisięnatyleciekawe,żepostanowiłemje
Wampokrótceprzedstawić.Zgóryprzepra-
szamzauproszczenia;jakmabyćkrótko,to
niemożebyćwnikliwieiszczegółowo1.
ZacznęodpoglądówThomasaHobbesa,
siedemnastowiecznegobrytyjskiegofilozofa.
Wedługniegodzieckojestdzikusemnapę-
dzanymdodziałaniawyłącznieegoizmem.
Zadaniemszkołyjestzatemoswojenieiudo-
mowienietego„zwierzaka”,bymógłfunk-
cjonowaćzpożytkiemdlacywilizowanego
społeczeństwa.Dziecinależywięcwszkole
nauczyćdyscypliny,dzieleniasięzinnymi,
czekanianaswojąkolejitd.Samcelbył
chwalebny(taksądzę),alemetody,który-
migorealizowano-jużnie.Skorodziecko
wtejkoncepcjiuznanozaodczłowieczoną
bestię,stosowanowobecniegobezskrupu-
łówmetodęrózgiiklęczenianagrochu.Po-
glądHobbesaprzetrwałwhaśleo„wycho-
waniuprawegoobywatela”,którewpisujena
listęswoichcelówwielesystemówoświato-
wych(wpolskiejpodstawieprogramowejteż
jestmowao„kształtowaniupostawyobywa-
telskiej”).Naszczęściemetodysięzmieniły,
chociażpokutująjeszczetuiówdziewśród
nauczycieli,którzyrządząwklasiezapomo-
cąstrachu(niewspominającozwolennikach
wychowaniazapomocąpasa).
NiejakowopozycjidoteoriiHobbesastoi
poglądJanaJakubaRousseau,genewskie-
gofilozofazXVIIIwieku.WedługHobbe-
sadzieckojestwypełnioneprymitywnym
egoizmem,którytrzebawykorzenić,awe-
długRousseau-dzieckiemkierujenaturalna
