Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Onarodach
31
CzterypiątedyskusjinatematstosunkuPolakówdoŻydówwcza-
sieokupacjihitlerowskiejtorozważaniacałkowiciejałowe,choćbar-
dzonamiętne,ponieważskładająsięwłaśnieztakichprawdziwych
lubniekiedyzmyślonychprzykładów.Nategodoniosładogestapo
córkagospodarza,tamtąuratowaładziedziczka.Przytakimujęciu
zregułyzapominasię,żewkażdymnarodzieznajdziesiętrzypro-
centłajdakówitylużbohaterów,zaśrozmowaostosunkuPolakówdo
nostatecznegorozwiązania”dotyczyćpowinnapozostałych94procent,
którzyaniniedonosili,aniteżnieratowali.Liczneigatunkoworóżne
świadectwa–wtymliteraturapięknaorazmeldunkikomendanta
głównegoAK,gen.Grota-Roweckiego–mówiąocałkowitejobojęt-
nościspołeczeństwapolskiegowobeczagładyŻydów.Jesttoprawda
dostateczniegorzka,bezszmalcowników,którzyzarabiali,itychsą-
siadów-donosicieli,któryminiekierowałanistrach,aninawetchęć
zysku.Jesttozresztączęśćskładowaogólnejaprzerażającejprawdy
oobojętnościświatawobeczagłady.Prawdy,którąpodoświadcze-
niachBiafry,KambodżyczyEtiopiiwinniśmyznaćwszyscy.
Wżyciupiszącegotesłowataksięprzypadkiemzdarzyło,żegdy-
bymiałpodsumowaćpełnenienawiściwypowiedziPolakówoŻydach
iŻydówoPolakach,zktórymisięzetknąłwciąguostatnich20lat
–tj.odkiedyczasamidostajepaszportiwyjeżdżanaZachód–to
prawdopodobnietychdrugichbyłobyniecowięcej.Zczegonicniewy-
nika,bopopierwsze,zrównympowodzeniem(?)mogłobyćnaodwrót,
apodrugie,przycałymszacunku,jakiżywiędlaempiryzmu,niecier-
piętakichjegowersji,któreurągająregułompoprawnegomyślenia.
Mamtedynadzieję,żeśladówtego,conazywamprymitywnymempi-
ryzmem,wniniejszejpróbiesięnieodnajdzie.
Niebędzieturównieższlachetności,którakażezamykaćoczyna
porządekbytuitraktowaćto,comiłesercujakoto,corzeczywiste.
Sądzę,żeistniejąsytuacje,wktórychczystaszlachetnośćstanowić
możepułapkę,awpadasięwniątymchętniej,iżchroninasonaprzed
tym,coniemiłeiduchowoniewygodne.
NiebędzietowięcpróbaowspaniałychPolakach,którzyzradością
powitalizwycięstwoIzraelawwojniesześciodniowej.Aniorozczulają-
cychŻydach,którzyzełzamiwoczachpytająoulicęGęsiąluboCie-
chocinek.Jedniidrudzyistniejąnaprawdę,tylkonieonichtumowa.
Niebędzietobowiemszkicotym,żejużjestdobrze,iżegdybędzie
lepiej,tobędzietakdobrze,iżdrzewawrajupozieleniejązzazdrości.
