Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Przedmowa
(...)abyjakakolwiekcząstkamegopoglądunaświatbyłaantysocja-
listyczna”.
PiszącMateriałdowodowy,Romanstajesięinnymczłowiekiem.
Przemyśleniaostatnichkilkunastulateksplodująwmomencie,gdy
zapowiedzianywyjazdcórkiuświadomiłmubezlitośniepewienfakt:
przynależnośćwłasnejbiografiidohistoriipolskiegonarodu.Wie-
dział,żeniewyjeżdżajączcórką,utracidziecko.Leczwiedziałrów-
nież,żeniewolnomuopuścićmiejsca,gdziewrazztymnarodem
nbudowałsocjalizm”.Onnieznosiłsłowantragiczny”.Iużyłgochyba
tylkotenjedenraz,wtedy.Bobyłtowłaśnietakiwybór.
Musiałtowszystkowyjaśnićsobie–iinnym.Imusiałtozrobić
ntutaj”,próbujączanalizowaćsytuacjęswojąispołeczeństwapolskiego
zarazem.
Wybuchającezpoczątkumyślirozciągająsięwdługądrogęświa-
domościpokonującejpowoliwłasneograniczenia,dostrzegającej
ciąglenoweproblemydorozstrzygnięciairozwijającejsięwodnogi
wątków.nBędęotymjeszczepisał”–zapowiadaautorprzywielu
sprawach,leczobietnicenaogółpozostają–wtejprzynajmniejpracy
–niespełnione.Jegorozważaniawikłająsięwbieżącespory,awraz
zrozgrywającymisięwydarzeniami–jaknp.Grudzień1970–niektó-
rewcześniejszefragmentysąnanowopoprawiane.
Natejżmudnejdrodzewyłaniasięzaryssocjalizmu–jakośrodka
służącegoradzieckiemuimperializmowiisystemuprowadzącegodo
totalnegoubezwłasnowolnieniaczłowieka.Romanniechciałbyćbez-
silny.Toteżtoczyłswójwewnętrznyspórzkonformizmemspołeczeń-
stwapolskiegoirozmaitymiodmianaminmentalnościniewolników”.
Zmagałsięzezłudzeniamirewizjonizmuizwłasnymwrewizjonizm
uwikłaniem,widzącwnimtębezbronnośćibezradność,którymsię
przeciwstawiał.
Ijeszczetacichanadzieja–żepewnegodniaMateriałdowodowy
odczytanyzostaniegłośnonasalisądowej,aon,autorautodonosu
znajdziesięwwięzieniu...
Przerwałpisaniewpołowie1971r.Ijakkolwiektekstuniedo-
kończył(wykonanietakiegogigantycznegozamiarunopisaniaświata”
byłochybaniemożliwe)sądzićnależy,iżkońcadobiegłpewienproces
myślowyautora.PracanadtekstemspełniłaswojąrolęiRomanodło-
żyłgonabok.Pozostałjednakautobiograficznyzapisprywatnejhi-
storiijegomyśleniaizarazemdokumentdodziejówkształtowaniasię
