Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.WIZJAPAŃSTWANARODOWEGO
∙19
zeńwyróżnikodinnychugrupowańistronnictwpolitycznych,którym
zdecydowaniebliższabyławizjaPolskiklasowej(socjalistyczna)–jak
wprzypadkuPolskiejPartiiSocjalistycznej(PPS),czyludowej–jak
wprzypadkustronnictwchłopskich.Hasłazwiązaneznagłaśnianiem
formułypaństwanarodowegoswąaktualnośćznajdowałyniezmiennie
wśródtakichdesygnatówendeckich,jak:nacjonalizm,solidaryzm
narodowyiantysemityzm.Należyteżzwrócićuwagę,żeprezentacja
wizjipaństwanarodowegozakładałaprzedstawieniepewnegoseg-
menturzeczywistości(czyraczejjegofragmentu),zaprojektowanego
przeztwórcząwyobraźniękonstruktorówendeckich,aodnoszącegosię
dowyobrażonegoipostulowanegokształtupaństwa.Natomiastod-
powiedźnapytanie,czyendecydysponowalitakąwizją,sprawia
określonetrudności,związanemiędzyinnymizfaktem,żepojęcie
państwanarodowegoniejestprecyzyjneinieodznaczasięwysokim
stopniemstrukturalnejjednolitości.
1020Wizjapaństwanarodowegowokresie
poprzedzającymodzyskanieniepodległości
Docenianieprzezendekówistotypaństwawokresiepoprzedzającym
wybuchWielkiejWojnyorazwczasiejejtrwanianieszłowparze
zoficjalnymeksponowaniemroliinstytucjipaństwowych.Zakła-
danobowiem,żezrównympowodzeniemmożesięonaprzejawiać
wpraktycedniacodziennego,wdziałalnościorazwpostawachwobec
obowiązującychnormprawnychizwyczajowych.Zarównobowiem
głównykonstruktorobozunarodowegoipromotorjegodoktryny
ideowej–RomanDmowski,jakipozostalikreatorzynacjonalistycz-
nejmyślipolitycznejnietylkonieprzeciwstawialiwartościnajwyż-
szejwdoktrynie,jakąbyłnaród–państwu,alepodkreślalirolętego
ostatniegowtworzeniusięnaroduiwrozwojujegopoczynań,abrak
własnegopaństwatraktowaliwkategoriachzłautrudniającegoten
rozwój.Zwracającuwagęnasplotróżnychuwarunkowańwokresie
