Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8∙
WSTĘP
dopoddawanychtuoglądowikoncepcjipolitycznychsłusznemogą
byćuwagihistorykaliteraturydotyczącepracy,którazainspirowała
tytułniniejszejksiążki–fljakodziełolatzgórączterdziestumogą
meandrywyrażaćróżnenastrojeFaleńskiego,leczjakodziełojego
latdojrzałychistarościstanowiązapewnekanonuformowanychjuż
zupełniepoglądównaświat”2.Dodatkowopolskaspecyfikawynikała
chociażbyzkoniecznościreagowanianaróżnezjawiskapolityczne,
zktórychnajistotniejszybyłchybabrakniepodległościisuwerenno-
ści.Poddawanabyłatakżezabiegominstrumentalnym,np.wpostaci
cenzury.Doprowadzonowięcdoperfekcjiposługiwaniesięjęzykiem
ezopowym,przemilczeniamiczyanalogiamihistorycznymi,którebyły
zrozumiałetylkodlawspółczesnych.Częstobowiem–jakzauważyła
MagdalenaMikołajczyk:
Artykułowaniemyślipolitycznej,poglądównatematustroju,ideologii,
rządzącejpartiiczynajogólniejtowziąwszystosunkówpolitycznych
wpaństwieinaareniemiędzynarodowejwwarunkachniedemokratycz-
nychzdeterminowanebyłoprzezspecyficznedlategorodzajówsyste-
mówprzeszkody,wobecczegoświadectwamyślipolitycznejtegookresu
sąułomne.Niemożnazatemzapomniećocenzurze,okonformizmie,
ospecyficekomunikowaniatreści–zjednejstronyzkoniecznymase-
kurantyzmem,zdrugiejznadużywaniemrozmaitychdwuznaczności,
figurretorycznych,implikaturkonwersacyjnych,takżeoznaczeniuko-
munikowanianieformalnego.Badanie[ł]obarczonejestkoniecznością
podejmowaniadodatkowychzabiegówinterpretacyjnych.[...]Sątojednak
tekstykultury,którychniesposóbpominąć3.
Wkonsekwencjiniezbędnebyłoskorzystaniezkrytykiwyrosłejna
baziefilologicznejinazwanejkrytykąerudycyjną.Jejistotazawierasię
2
M.Grzędzielska,„Łamanezwrotymyśli”wMeandrachFelicjanaFaleńskiego,
flAnnalesUniversitasMarieCurie-SkłodowskawLublinie.SectioF”1963,s.168.
3
M.Mikołajczyk,Rewizjoniści.ObecnośćwdyskursachokresuPRL,Kraków2013,
s.10.
