Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
68
Meandryprawakarnegoikryminalistyki
odocenydotyczącejdopuszczalności(legalności)powiązanegozniąkauzalnieczy-
nu.Oczywistejestteż,znormysankcjonowanej,doktórejodwołujesięprzepis
karny,niewynikazakaznwystąpienia”szkodliwegoskutkulubtylkodezaprobata
dlaniekorzystnejzmianywświeciezewnętrznym.Normatastanowibowiemdy-
rektywępostępowaniaioznaczazakazniepożądanego(zabronionego)zachowa-
niapodejmowanegowobecchronionegoprzedmiotu(cennegozewzględunajego
uznanąwartośćspołeczną).Normapostępowaniaformułujezakazpodejmowania
zachowanianadmiernie,zbędniezagrażającegodobruchronionemu.Używając
innychsłów,możnapowiedziećzaU.Murmannem,prawnokarnierelewantne
przekroczenienormypostępowaniapoleganastworzeniuryzykaprawniepotępia-
nego27,zakazanegozewzględunadobroprawnechronioneprzeztypczynuzabro-
nionego28.Sankcjekarneniesłużąbowiemjedyniedowyrażaniaujemnejoceny
wartościzmiany,którawystąpiławświeciezewnętrznym(rozmiaruszkodyzwiąza-
nejnp.ześmierciączłowiekalubspowodowaniemuszczerbkunazdrowiu).Ichza-
daniemjestprzedewszystkimwzmocnienienormpostępowania,zakazującychpo-
dejmowaniaszkodliwychczynów,niebezpiecznychinieaprobowanychzewzględu
na(ocenianąexante)zdolnośćdonaruszeniaprzedmiotuochrony.Zrozumiałejest
zatem,obwarowanykarązakazspowodowaniaszkodliwegoskutkuokreślonego
wdyspozycjiprzepisukarnego(np.śmierciczłowieka)nieoznacza,zabronione
podgroźbąkaryjestwystąpienieskutku.Nieoznaczateż,żezabronionejestjakie-
kolwiekprzyczynieniesiędojegopowstania(np.poczęciedzieckastanowiącewa-
runekkoniecznyjegoprzyszłejśmierci,danieżyciaprzyszłemuzabójcyprzezjego
rodziców,sprzedażprzezekspedientanoży,zktórychjedenużytyzostałnastępnie
dozabiciaczłowiekaalbouruchomieniewindywhoteluprzezwindziarzapowo-
dująceśmierćprzewożonegogościahotelowego,któryzatrzasnąłszalikwdrzwiach
szybu).Oczywistejestbowiem,żewwypadkuzabójstwalubnieumyślnegospo-
wodowaniaśmiercibezprawnaniejestśmierćczłowieka,aniteżjakiekolwiek
przyczynieniesiędoniej.Zabronionejesttakiezachowanie(określonewart.148
k.k.jakonzabijanie”),którewniedopuszczalny(bezprawny)sposóbprzyczyniasię
dośmierci.Nieulegabowiemwątpliwości,czynyorównejnegatywnejwartości
kauzalnejustalanejzgodniezteoriąekwiwalencji(polegającenp.napchnięciuprzez
zabójcęnożemwserceofiary,nasprzedażynożazabójcyprzeznieświadomegona-
stępstwekspedientawsklepiezartykułamigospodarstwadomowego,uruchomienia
windyhotelowej),ocenianeodstronypozytywnejróżniąsięobiektywniewistotny
sposóbpodwzględemwartościspołecznejiprawnej.Okoliczność,np.urucho-
mieniewindyprzezobsługującegowhoteluprzyczyniłosiędośmiercigościa
hotelowego,któryzatrzasnąłszalikwdrzwiachszybu,albożepodłączenieenergii
27
Określenienprawniepotępianeryzyko”używanejestwpiśmiennictwieniemiecko-
języcznymzamienniejakorównoznaczneznprawniezabronionym”(wypełniającym
znamionatypuczynuzabronionego),nprawnieniedozwolonymryzykiem”;por.U.Kindhä-
ser,Strafrecht...,wyd.cyt.,s.90.
28
U.Murmann,GrundkursStrafrecht,München2011,s.151.