Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
1
Terminaerozolwpotocznymrozumieniutegosłowaoznaczaurządzeniedoroz-
praszaniasubstancjizapachowychwpowietrzu.Wnazwietejkryjesięsporo
prawdy,gdyżzregułyurządzeniategotypugenerująchmurękropel,któreodpa-
rowując,rozprzestrzeniająsubstancjezapachowe.Chmurakropelzawieszonych
wpowietrzutworzyukładzwanyaerozolem,awięcstosowanyskrótmyślowy
niepozbawionyjestpodstawfizycznych.Aerozolesątoukładykoloidalne(gazo-
zole),wktórychfazęciągłąstanowipowietrze,afazęrozproszonącząstkiciała
stałegolubkroplecieczy.Nazwyaerozoljakopierwszyprawdopodobnieużył
angielskifizykochemikFrederikG.Donnanwczasiepierwszejwojnyświatowej,
abyopisaćchmuręmikroskopijnychcząstekzawieszonychwpowietrzu[1].Nie
oznaczato,żeaerozoleniebyływkręguzainteresowańbadaczydużowcześniej.
JakpodajePodgórski[2],jużwpierwszymwiekunaszejeryGajusPliniusSe-
cundus,zwanyPliniuszemStarszym,zwróciłuwagęwswojejpracy„Historia
naturalna”[3]naniedogodnościzwiązanezzapyleniempowietrzawrzymskich
kopalniach.MarcusVitruvisPollio,zwanyWitruwiuszem,wswejpracyoarchi-
tekturze[4]zwracałuwagęnazanieczyszczeniepowietrzaiodpowiednidobór
miejscprzylokalizacjimiasttak,abyunikaćzatrutychwyziewów.W1273roku
królEdwardIwydałzarządzeniezabraniającestosowaniawLondyniewęglajako
opału,zpowodudużegozadymieniainieprzyjemnychzapachówwytwarzanych
przyjegospalaniu[5].JakpodajeJuda[6],pierwsząksiążkęomawiającąszko-
dliwedziałaniapyłówiparmetaliopracowałGeorgiusAgricolaw1524roku[7].
WAngliiJohnEvelynopublikowałw1661rokubroszurępt.„Wyziewyalbonie-
zgodnościpowietrzaidymurozproszonegowLondynierazemzkilkomaśrodka-
mizapobiegawczymi”.W1686rokuJustel,członekKrólewskiegoTowarzystwa
Filozoficznego,przedstawiłpracępt.„Ilośćmaszyn,którepowodujądym”[8].
W1795rokuwyznaczonowAngliinagrodęzanajlepszezwalczaniedymówwy-
dzielającychsięzpaleniskdomówifabryk.Jakwidać,wczesnepracedotyczące
obecnościcząstekaerozolowychwpowietrzuskupiałysięnaichnegatywnym
wpływienajakośćpowietrzainazwiązanychztymnegatywnychefektachzdro-
wotnych.JużParacelsuswXVIwiekustwierdziłwystępowaniechorobypyłowej
