Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jemuteżprzypisujesięstworzeniepierwszychzasadiregulaminuwalki,które
miałyobowiązywaćdoIIIw.n.e.Wswymnajwcześniejszymwydaniuboksbył
dyscyplinąbardzobrutalną.Zawodnicyowijalipięścirzemieniami,wpóźniejszym
czasiewplatanowrzemieniekawałkiżelaza,awalkiprowadzonodomomentu
poddaniasięprzeciwnikalubjegoniezdolnościdokontynuowaniapojedynku.
Wstarożytnychigrzyskachistniałpodziałnakategoriechłopcówimężczyzn,
przywiązywanorównieżdużąwagędowyszkoleniatechnicznego.Wśrednio-
wieczuwalkinapięściznanebyłytakżewEuropieWschodniej,zwłaszczanaRusi
iwkrainachpograniczapolsko-ruskiego.
Nowożytneformyboksujakodyscyplinysportowejkształtowałysięwkrę-
gachkulturyanglosaskiejwXVIIIwieku.Dziękimecenatowiarystokracjiangiel-
skiejzaczętoorganizowaćpojedynkibokserskie,wktórychwalczononagołe
pięści,bezżadnychokreślonychreguł,astawkąbyłanagrodapieniężna.Zadatę
narodzinboksuprzyjmujesięrok1719,kiedytoJamesFiggzałożyłprzyTotten-
hamCourtRoadwLondynieakademięboksu.
SamFiggzostałteżpierwszymmistrzembokserskim,utrzymująctytułmi-
strzowskido1730roku,kiedytostraciłgonarzeczBrytyjczykaJackaBroughto-
na.Broughtonzkoleiw1743rokujakopierwszyskodyfikowałzasadyboksu
jakodyscyplinysportowej.Zaproponował,bywalkatoczyłasięwkwadratowym
poluotoczonymlinami,bykończyłasięautomatycznie,gdyjedenzpięściarzy
upadnieiniepodniesiesięprzez30sekundorazbyniezadawaćciosówponi-
żejpasa.W1747rokuBroughtonwprowadziłdocelówtreningowychrękawice
bokserskie.ReguływalkiBroughtonautrzymałysiędo1838roku,kiedyzostały
zmodyfikowanedlapotrzebnajwiększegoprzedsiębiorstwaringowegowLon-
dynie–LondonPrizeRing.
W1865rokuwalijskibokserJohnGrahamChambers,podpatronatemJohna
SholtoDouglasa–dziewiątegomarkizaQueensberry,opracowałzasadywspółza-
wodnictwawboksieprzyjętenastępniewcałejWielkiejBrytanii,aod1872roku
takżewUSA(TheMarquessofQueensberryRulesofBoxing).Stałysięonefun-
damentemdlawspółczesnychregulaminówboksu.Wprowadzałymiędzyinnymi
3-minutowerundy,walkęwrękawicachochronnychorazpodziałnakategorie
wagowe(początkowotylkotrzy).
Nazwa„boks”pochodzącazjęzykaangielskiego(box–„uderzenie
pięścią”)rezerwowanajestdladyscyplinysportowejwywodzącejsię
ztradycjisportubrytyjskiego,comapodkreślaćróżnicehistoryczne
wobecstarożytnychinieanglosaskichodmianwalkinapięści,które
nazywanesąpięściarstwem.
Boksamatorskijakodyscyplinaolimpijskazadebiutowałw1904roku
wSaintLouis.Odtegoczasunaigrzyskacholimpijskichniepojawiłsiętylko
raz–w1912rokuwSztokholmie–zewzględunazakazuprawianiategosportu
wSzwecji.
2.Historia,charakterystykaizasadywspółzawodnictwawwybranychsportachwalki
13
