Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
JadwigaCzerwińska
Najbliższeformiestarożytnychkomentarzysąprzypisywpracachnauko-
wychorazdidaskaliawtekstachdramatycznych.Zakontynuacjębadańscholia-
stównapoziomietreścimożnajednakuznaćwszelkiegatunkiliterackiezajmujące
sięhermeneutyką.Następcamizbiorówkomentarzysąwszelkiepraceanalitycz-
ne,interpretacyjneikrytycznedotyczącetekstuliterackiego.
Dziękischoliastommożnadokonaćpogłębionejanalizy:
-pojęćdotyczącychgreckichkategoriiteatrologicznych:aktorów(arty-
ścitragiczni,komiczniisatyrowi,postacinieme,choreuciiprzewodnikchóru),
muzykiwteatrze(auleta,używaneinstrumentyiodpowiednieskale),tańca
wteatrze(emmeleia,kordkas,sikinnis),siłyoddziaływaniaprzedstawienia,celu
ifunkcjiteatru(katharsis),machinteatralnychidekoracji(np.pinakes),kostiu-
mówimasek(np.prosopa,kothournoi),wejśćiwyjśćpostaci,ruchuscenicznego,
budowyteatru,jegoelementówarchitektonicznychiichfunkcji(skene,proske-
nion,orchestra,theologeion,theatron,diadzoma,parodos,thymele)iwieluinnych;
-pojęćdotyczącychgreckichiłacińskichkategoriidramatologicznych:
gatunkówdramatycznych(tragedia,komedia,dramatsatyrowy,tragikomedia,
fabula),elementówjakościowych(mythos,praksis,leksis,opseoskosmos,diano-
ia,ethos)iilościowychdramatu(parodos,epejsodion,stasimon,kommos,eksodos,
parabasis),formyisposobuprowadzeniadialogu,uwagmetrycznychetc.
Ciekawymaspektemlekturyscholiówjestmożliwośćpoznaniamyślista-
rożytnychiśredniowiecznychbadaczyorazichsposobulektury,rozumienia
przeznichtekstu,którynasuwałimwielorakieskojarzeniaipozwalałdokony-
waćodwołańliterackichdodziełinnychautorów.Analizująckomentarze,można
równieżtrafićnawyjątkowocenneuwagi,któredająokazjępoznaniaosobistych
refleksjischoliastylubpanującychwjegoczasachpoglądównasztukędramatycz-
nąizadaniateatru.Azatemscholia-jakouprawianywstarożytnościorazwe
wczesnymśredniowieczugatunekliteracki,należącydopiśmiennictwanaukowe-
go-stanowiąbardzoważneźródłoinformacjinatematróżnychaspektówkul-
turyantycznej.Ztegoniezwyklebogategomateriałuprzedstawiętylkowybrane
exempla,którepozwoląprzybliżyćtoszczególnezjawiskoliteracko-krytyczne.
Przystępujączatemdoichanalizy,spójrzmynajpierwnascholion(należącedo
ScholiaveterainEuripidem),któreodnosisiędo128wersuOrestesa5.Brzmiono:
„Widzieliście/widziałyście(
)”zamiast„mógłbyktośzobaczyć”
,jakuHome-
ra:„możnabymyśleć,żerozjuszony”[Il.III,220-J.Cz.]i„niemożnabyujrzeć,że
5Sch.vet.E.Or.128,1-5:
