Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GreckasztukadramaturgicznaVwiekup.n.e.ł
19
Jesttokolejnawychwyconaprzezscholiastęróżnicamiędzyprzekazem
HomeraaEurypidesa.WIliadzieHelenaidzienabasztęprzySkajskiejbramie
wtowarzystwiedwukobiet,zaśAntygona,jakomłodadziewczyna,potrzebuje
przedwyjściemzdomuzgodymatki,atowarzyszyjejdojrzałyimądrystarzec.
Zdalszychsłówkomentarzawynika,dlaczegoscholiastachwalitakieposunięcie
dramaturga.Piszebowiem,żePedagog„niepotajemnierazemzniąwychodzi”18
-topopierwsze,zaśpodrugie,żemaonczuwaćnadjejbezpieczeństwem.Jak
wyjaśniadalejscholiasta,pozadomemmogłobyjejbowiemzagrażaćniebezpie-
czeństwo„zestronycałegomiasta”19.
Reasumując-omawianescholionzawieraszczególniewieleobserwacji.
Jedneznichdotycząkwestiidramaturgicznych,wtymprzypadkukompozycji
sztukiirozplanowaniawyjściadramatispersonaenascenę.Innemającharakter
komparatystyczny,azatemsłużąporównaniuanalizowanychprzezscholiastę
miejsctragediizinnymutworemliterackim.Wartoprzytejokazjizwrócićuwa-
gę,żeporównanie,pomimowieluporuszonychaspektów,zostajeujętewbardzo
lakonicznąformę.Znajdujemytutakżeobserwacjeocharakterzeobyczajowym,
dotycząceżyciacodziennego.Scholiastapodnosibowiemkwestięprzebywania
młodejdziewczynypozadomemiobowiązującychwtymwzględziezasad.Kore-
spondująztymsłowazEurypidejskiegoOrestesa(w.108):„Pannomniepięknie
pomiędzytłumwchodzić”20.ZarównouwagęEurypidesa,jakischoliastymoż-
naodnieśćnietylkodokreowanejprzezdramaturgaumownejrzeczywistości
teatralnej,aleteżdoówczesnejobyczajowościgreckiej.
OmówionescholionzawierawyraźniepozytywnąocenędramaturgiiEury-
pidesa-komentatorexpressisverbischwaliwarsztatpoety.Oczywiście,niezawsze
dramaturdzyspotykalisięztakpochlebnąocenąichsztuki.Przykłademtegojest
choćbyscholionnależącedoScholiaveterainEuripidem(Sch.vet.E.Tro.36,1-3)21,
któreodnosisiędow.36TrojanekEurypidesa.Zostajewnimbowiempoddanykry-
tycesposóbprezentacjipostaciHekabe.Należywięcrozważyć,cospowodowałotę
krytycznąocenęscholiastyorazjakietreścimożnawydobyćzjegokomentarza.
Odpowiedzinatopytaniemożedostarczyćkontekstkomentowanejtragedii,
azwłaszczasytuacjasceniczna,natematktórejwypowiadasięscholiasta.Należy
onadoprologowejczęściTrojanek,które-coważnedlawymowytragedii-sta-
nowiątrzecią,ostatniączęśćtrylogiitrojańskiej(poAleksandrzeiPalamedesie).
TrylogiataprzedstawiakolejneetapywojnypodTrojąażpozagładęmiasta.
18PrzekładJ.Czerwińska.
19PrzekładJ.Czerwińska.
20PrzekładJ.Łanowski[w:]Eurypides,Tragedie…,t.2.
21Sch.vet.E.Tro.36,1-3:
