Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GENEZATEMATU
Swoistesprzężeniezwrotnepomiędzypoziomemrozwojuspołecznegoicy-
wilizacyjnegoróżnychspołeczeństworazpoziomemrozwojuwprzemysłowym
sektorzeprodukcjichemicznej,dałosięzauważyć(naprzykładzienajbardziej
rozwiniętychspołeczeństw)jużokołopołowyXXwieku.Wskaźnikiprodukcji,
azwłaszczazużycianiektórychwielkotonażowychwyrobówbranżychemicznej,
sąjednocześniepowszechniestosowanejakowskaźnikiwzrostucywilizacyjne-
go.Jednymzesztandarowychtegotypuwskaźnikówjestprodukcjaizużycie
związkówpowierzchniowoczynnych(ZPC).Ciągływzrostpopytuipodażyna
szerokorozumianeśrodkiczystościiśrodkihigienyosobistej,zjednejstrony,
orazrozwójgałęziprzemysłowychwykorzystującychZPCwprocesietechnolo-
gicznym,zdrugiejstrony,toczynniki,któreostateczniespowodowały,żeZPC
sądzisiajjednązgrupproduktówchemicznychokluczowymznaczeniu.
Zaletzwiązkówpowierzchniowoczynnychidobrodziejstwpłynącychzich
stosowanianienegowanonigdy,chociażjużwlatachsześćdziesiątychminione-
gowiekupojawiłysiępierwszewidocznesymptomynegatywnegooddziaływa-
nianaśrodowiskoprzyrodniczetejgrupysubstancjichemicznych.Dorangi
symboluurósłwidoknajbardziejobciążonychściekamizawierającymiZPC,
niemieckichrzek,napowierzchniktórychtworzyłasięponadmetrowejwysoko-
ściwarstwapiany.Tobyłswegorodzajusygnałdokompleksowegospojrzenia
naproblemZPCwśrodowisku.Jednakwarunkibrzegoweprzyformułowaniu
nowejstrategiipostępowaniawzakresieprodukcji,użytkowaniaiutylizacji
zużytychZPC,atakżewprowadzanianaryneknowychproduktówztejgrupy,
niemogłybyćdowolne.Musiałyoneuwzględniaćdotychczasowyrozwójbran-
ży,nakładającrygoryiobostrzeniagłównienanoweproduktyzgrupyZPC,
awodniesieniudoproduktówjużfunkcjonującychnarynku,zalecającgrun-
townąrewizjępoglądównaichśrodowiskowąuciążliwośći,wmiarępotrzeby,
zalecającichsubstytucjęproduktamibardziejprzyjaznymidlaśrodowiska.
Wprowadzanienowejstrategiiwtakobszernejbranżyiprzytakszerokoza-
rysowanychcelachdziałania,wiązałosięzwyboremniewieluwskaźników,
najlepiejuniwersalnych,którestanowiłybypunktodniesieniaikryteriumklasy-
fikacjiZPCdogruporóżnejszkodliwościśrodowiskowej,jakiostateczne
kryteriumdopuszczenianaryneknowychproduktów.Postanowiono,żetym
kryteriumbędziepodatnośćZPCnabiodegradację.Niewnikającwszczegóły,
możnaodrazupowiedzieć,żewybórbyłbardzotrafny,zwłaszczadlatego,że
podatnośćsubstancjinabiodegradacjęjawisięjakotacechafizykochemiczna,
któradecydujeouciążliwościśrodowiskowej,aszczególnieoczasieiskutkach
negatywnegooddziaływaniatychZPC,którezróżnychprzyczynprzedostająsię
dośrodowiskaprzyrodniczego(zwłaszczadowódpowierzchniowychigleb)i
musząbyćutylizowanenaostatnimmożliwymetapie,czyliwramachzdolności
różnychelementówśrodowiskadosamooczyszczaniasię.
