określoneobiektypodlegająceanalizie.Bardziejszczegółowadefinicjamówi,że
WAPpoleganauporządkowaniuwzględniejednorodnegozbioruobiektów(lub
cech)wcelupodejmowaniadecyzjidotyczącychwyboruobiektu(lubcechy)
wedługustalonegozgórykryterium
1
.Termintenwywodzisięzmetodtakso-
nomicznych.Wbadaniachekonomicznychpojęcietocharakteryzujezbiórróżnych
metodsłużącychdowykrywaniaprawidłowościwzbiorowościachstatystycznych
2
.
Oczywiściejednostkitychzbiorowościsąopisanezapomocąniejednej,alekilku
zmiennych.Zazjawiskozłożoneuznajesiętakie,którejestopisanezapomocą
więcejniżjednejcharakterystyki(zmiennej,cechy).Obiektzkoleitojednostka
statystycznapodlegającabadaniu.Zregułyobiekttenjestwielowymiarowy,tzn.
taki,którymożnaopisaćzapomocąokreślonegozbioruzmiennych.Obiekty
izmienne(cechy)zaliczasiędopodstawowychpojęćWAP.Przezobiekty
będziemyrozumielijednostkibadaniapodlegająceklasyfikacjilubgrupowaniu
rozpatrywanezpunktuwidzeniazjawiskgospodarczych.Wtymznaczeniuobiektem
narynkukapitałowymbędzieprzedsiębiorstwonotowanenaGiełdziePapierów
WartościowychwWarszawie.Ponieważprzedmiotemanalizjestniejedenobiekt,
leczzbiórobiektów,możnagozapisaćzapomocąwyrażenia:
x={O
1
,O
2
,…,O
n
},
(1.1)
gdzie:x–zbiórobiektów(np.zbiórspółeknotowanychnagiełdzie);O
1
,O
2
,…,O
n
–elementyzbioru(np.spółkinotowanenagiełdzie).
Zkoleizmienna(cecha)wwielowymiarowejanalizieporównawczejjest
charakterystykąopisującązbiorowośćobiektów.Zapomocązmiennychdokonuje
siępomiaruzjawiskwpływającychnaobiektyorazobiektywizujesięichopis
3
.
Zbiórzmiennychcharakteryzującychobiektyzewzględunabadanezjawisko
ogólniemożnazapisać:
X
z
={X
1
,X
2
,…,X
m
},
(1.2)
gdzie:X
z
–zbiórzmiennychopisującychobiekty(np.zbiórwskaźnikówekonomicz-
no-finansowychdlaspółeknotowanychnagiełdzie);X
1
,X
2
,…,X
m
–zmienne
opisująceobiekty(np.wskaźnikpłynności,zadłużeniaitd.).
Dysponującinformacjamioobiektachizmiennych,możnazapisaćmacierz
danych,którajestpodstawąkażdejmetodyWAP:
x
11
x
12
…x
1m
X=
x
…
21
…
x
22
…x
…
…
2m
,
x
n1
x
n2
…x
nm
(1.3)
1
2
3
Zob.Grabińskiiin.[1989,s.85].
Zob.Pluta[1977,s.8].
Por.Jajuga[1993,s.18inast.].
10