Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
Natematmiastprzyszłościwypowiadająsięarchitekci,urbaniści,wtymnajwięk-
szepostaciwspółczesnejnaukinacałymświecie.Powstająkoncepcjemetropolizacji
miast,jakoformyurbanistycznejodpowiadającejnawyzwaniaprzyszłości.Innipró-
bująznaleźćformęmiastaprzyszłościwucieczcewkierunkumałomiasteczkowości,
deglomeracji
2
.Opracowywanesąmanifesty,kartyurbanistyczneiprojektyteoretycz-
ne,którestawiająsobiezagłównyceldążeniedoidealizacjimiasta.
Urbanistykajesttądziedzinąsztuki,któramożewistotnysposóbdeterminować
życieczłowieka.Należymiećnauwadze,żejakosztukakształtowaniaprzestrzeni,
atakżejakodziedzinanaukiniepowinnawswychkreacjachibadaniachograniczać
sięwyłączniedoproblemówkompozycyjno-estetycznych,czyteżwyłączniedospraw
społecznychlubekonomicznych.Wprocesiecywilizacyjnegorozwojupojawiająsię
bowiemwciążnowekontekstyiodniesienia,któreskładająsięnazłożonyzwielu
różnychelementówcałościowyobrazzmieniającejsięrzeczywistościinowopowsta-
jącychpotrzebludzkich3.
Historiarozwojuideiurbanistycznychpokazujeistotnerozbieżnościpomiędzyteo-
retycznymizałożeniamiaichrealizacją.Perspektywahistorycznapozwalaosądzić,czy
realizacjaidei,niekiedyutopijnych,byładziałaniemprawidłowym,apowstałewwy-
nikutychdziałaństrukturymiastbyływystarczającotrwałeielastyczne,bysprostać
dziejowymprzemianom.Przemianywstrukturachurbanistycznychnastępująwwy-
nikuhistorycznychwydarzeńlubprocesówcywilizacyjnych,takichjak:
–potrzebyspołeczne,
–rozwójkultury,
–zmianyroliifunkcjimiasta,
–procesynaturalnejdegradacji,
–rozwójdemograficzny,
–rozwójtechniki,
atakżenaskutekzjawisknaturalnychiinnychprzyczynwpływającychnastanmiast,
jakkataklizmyprzyrody,konfliktyzbrojneitp.
Śledząchistorycznyrozwójideimiasta,możnadojśćdowniosku,żewiększość
współczesnychwizjikształtowaniamiastaorazroliarchitekturyrodzisięwdyskursie
zideamiwypracowanymiwprzeszłości4.Fakttenpozwalanapodjęciedalszychpo-
szukiwańideałumiastawprzykładachdoświadczeńzprzeszłości.Należyteżwziąć
poduwagęto,żewspółczesnaurbanistykawdużejmierzepoleganawprowadzaniu
zmianwprzestrzeniachjużzurbanizowanych.Taswoista„idealizacja”przestrzeni
urbanistycznejstanowiważnyelementpoprawywarunkówżyciaijedenzistotnych
elementówrozwojuistniejącychstrukturmiejskich5.
Proponowanerozwiązaniatransformacyjnemająnajczęściejcharakterfunkcjona-
listycznyi,pozbawioneideowejpodbudowy,sądalekieodjakiegokolwiekidealizmu.
Pragmatyzmekonomiczny,spekulacjabudowlana,rozwiązaniajednostkoweniebiorące
poduwagękontekstucałościmiastaijegoperspektywrozwojowych–tworzączęsto
przestrzeniezurbanizowanepozbawionespójnejidei,twórczejekspresji.Niekiedy
