Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wprowadzenie
Zuziaktraktujemiastojakostrukturęspołeczno-przestrzennąwyrażonąprzez:
ścisłyzwiązekzkierunkamiietapamirozwojucywilizacji,
wielowarstwowośćmateriiprzyrodniczej,społecznej,kulturowej,technicznej,
ekonomicznej,politycznej,prawnejimenedżerskiej,
skomplikowanetrybyintegracjiinstytucjonalnejiprzestrzennej,
„otwartośćstruktury,coimplikujetrudnościzestosowaniempodejśćsystemo-
wych,
napięciapomiędzytrwałościąizmiennościąformy.
Etymologiasłowamiastowskazujenajegoznaczeniejako„miejsce”.Wjęzyku
angielskimmiasto=city,słowowywodzącesięzłacińskiegocivitas,civilitas,civis,
wktórymwidaćwyraźnyzwiązekzpojęciemcywilizacja.„Miastasącywilizacją41
miejscemkultury,wymianydóbrimyśli,miejscemkoncentracjiludzi,ichwzajemnej
konkurencji,współpracyizabawy.Mimowystępującegoczęstozróżnicowaniaspo-
łecznego,rasowego,wiekowego,religijnegojestmiejscem,wktórymwytwarzasię
społecznawięźłączącaludzizamieszkującychmiastoiidentyfikującychsięznim.
Miejskośćjestwięcpewnąjakościąspołecznościcywilizowanejoferującejjejstyl
miejskiegożycia.JednymztwórcówdefinicjimiastawujęciukulturowymjestFlo-
rianZnaniecki,którypojmowałmiasto„jakocałośćnieprzestrzenną,realizującąsię
wdoświadczaniuidziałaniuludzkim”42.
Rozwójmiastjestściślezwiązanyzichstrukturąspołecznąistatusemlokalnej
społecznościwhierarchiispołecznejkraju.Jestteżwynikiemdziałalnościmiejscowej
społeczności,jejaktywnościiaspiracji.Miastojestpoddanewpływomdemografii,
imigracjiiemigracjizapewniającychstabilnylubzmiennystanlokalnejspołeczności
miejskiej.Odtejspołeczności,jejzwiązaniazmiejscemzamieszkiwanialub„noma-
dyczności”itymczasowościprzebywaniazależywdużejmierzerozwójlokalnejkultury
wmieście,obyczajowości,tożsamościiidentyfikacjispołecznejzmiastem.Miasto
jakoprzestrzeńasymilującanowychmieszkańcówzzewnątrzjesttakżemiejscemdla
podtrzymania,anawetrozwojukulturiobyczajówspołecznościnapływowej,nadającej
miastomnowykoloryt,aleteżprzysparzającejszeregspołecznychproblemów.
Choćtrudnoojednoznacznądefinicjęiobiektywizm,dlapotrzebniniejszychroz-
ważańmożnabyprzyjąćnastępującądefinicjęmiasta:
Miastojesttworemprzestrzenno-społecznymowysokiejzłożoności,powstałymwokre-
ślonychwarunkachpolitycznych,społecznychiekonomicznych,wkonkretnejprzestrze-
ni.Miastotoprzestrzeńzurbanizowana,którabyłatworzonawsposóbnierównomierny
wczasie,naokreślonejprzestrzeni,ulegającprocesomrozwoju,przekształceńidegradacji.
Miastostanowiwyrazprzestrzennyzrealizowanychideiipodjętychdecyzjiwzakresieurba-
nistycznymispołecznym.Miastojestodzwierciedleniemdziałaniasiłrynkowychwczasie
iprzestrzeni,wktórejzapisanezarównookresygospodarczegowzrostu,jakikryzysów
gospodarczychipolitycznych.Miastojakoprzestrzeńspołeczno-kulturowajestmiejscem