Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kształtowaniesięmiastnaprawachpowiatuwlatach1928–1998
liniądziałalnościKrajowejRadyNarodowej,planowaniedziałalnościpub-
licznej,wszczególnościustalaniebudżetuorazplanuświadczeńwnaturze.
Niezależnieoduprawnieńprzyznanychradomnarodowymmocąpostano-
wieńdekretuKrajowaRadaNarodowanapodstawieart.29mogławdrodze
uchwałyprzekazaćradominnyUwłaściwyzakresustawodawstwa”.
DekretPKWNzdnia23listopada1944r.utrzymałwmocyinstytucję
samorząduterytorialnego.Administracjęrządowąobejmującąróżnedzie-
dzinypodlegającąnaszczeblucentralnymkierownikomresortówpowie-
rzonowwojewództwieipowiatachwojewodzieistaroście.Wojewodowie
istarostowiebyliprzedstawicielamirządunaswoimterenie
17
.Samorządtery-
torialnyokreślonowówczasjakokorporacjęprawapublicznegoposiadającą
osobowośćprawnąreprezentowanąprzezterenowąradęnarodową.Ustalono
hierarchicznepodporządkowanieradniższegostopniaradomnarodowym
stopniawyższego.Przejawiałosiętom.in.tym,żewszystkieuchwałyradna-
rodowych:wojewódzkiej,powiatowej,miejskiejigminnejdotyczącespraw
majątkowychwymagałyzatwierdzeniaprzezprezydiumradynarodowej
wyższegostopnia.Dozakresudziałaniasamorząduterytorialnegozaliczono
sprawypubliczneoznaczeniulokalnym,oileniezastrzeżonoichdokompe-
tencjiwładzpaństwowych.Ponadtostworzonoenumeratywnewyliczenie
zadańnienależącychdokompetencjisamorządu.Byłytosprawyzagraniczne
ihandluzagranicznego,sprawywojskowe,wymiarusprawiedliwości,lasów,
górnictwa,lotnictwa,kolei,drógpaństwowychiwojewódzkichorazdróg
wodnych,sprawypocztyitelekomunikacji,walutyiubezpieczeńorazpo-
datkówpaństwowych,opłat,ceł,akcyzimonopoli.Organemwykonawczym
naszczeblupowiatowejradynarodowejbyłwydziałpowiatowystanowiący
jednocześnieUwładzęporządkową”dlaburmistrzóworazczłonkówzarządów
miastniewydzielonych.Organemwykonawczymmiejskiejradynarodowej
byłzarządmiejski.Wmiastachwydzielonychzarządtenskładałsięzpre-
zydentaiwiceprezydentaoraz3do6członkówzarządu.Zakresdziałania
miejskichradnarodowychiichorganówwykonawczychnadalokreślała
ustawazdnia23marca1933r.oczęściowejzmianieustrojusamorządute-
rytorialnego.Zauważyćnależy,żemocąart.29dekretufunkcjedziałających
wcześniejstarostówgrodzkichpowierzonoprezydentommiast.
Wliteraturzepodkreślasię,żewkolejnychlatachrozpocząłsięproces
polegającynarecepcjiwzorcówradzieckichnagruntprawapolskiego
18
.Mocą
17
M.Jaroszyński,Zagadnieniaradnarodowych,PWN,Warszawa1961,s.16.
18
Por.H.Izdebski,Samorządterytorialny.Podstawyustrojuidziałalności,LexisNexis,Warszawa2001,
s.58orazZ.Leoński,Radynarodowe.Zasadyorganizacjiifunkcjonowania,PWN,Warszawa1969,s.12.
20